Mniej stresujący sposób na monitorowanie rumienia u psów
Psy są członkami rodziny w przeszło połowie europejskich gospodarstw domowych, jednak posiadanie czworonoga oznacza także obowiązki, w tym nierzadko wizyty u weterynarza. Według Blaža Cugmasa, badacza z Uniwersytetu Łotewskiego i koordynatora finansowanego przez UE projektu DogSPEC, 5 z 10 najczęstszych powodów wizyty u weterynarza wiąże się z występowaniem rumienia, czyli zaczerwienienia skóry. „Jednym z podstawowych narzędzi diagnostycznych jest monitorowanie rumienia na przestrzeni czasu”, mówi. „Niestety, ponieważ psy są pokryte sierścią, obserwowanie zaczerwienienia jest trudne i obecnie nie ma metody obiektywnego oszacowania intensywności rumienia”. Wspierany ze środków działania „Maria Skłodowska-Curie” projekt DogSPEC ma na celu zmianę tego stanu rzeczy poprzez opracowanie przenośnego, ekonomicznego urządzenia do obrazowania wielospektralnego, umożliwiającego monitorowanie rumienia skóry u psów.
Innowacyjne narzędzia
Regularnie używane w medycynie człowieka techniki biofotoniczne, takie jak kamery, pulsoksymetry i termometry na podczerwień, są rzadko stosowane w weterynarii. „Ze względu na rozległą pigmentację i owłosienie, pulsoksymetr, który monitoruje tętno i wysycenie krwi tlenem, trzeba przyłożyć do języka zwierzęcia”, wyjaśnia Cugmas. „Ponieważ można to zrobić tylko wtedy, gdy zwierzę jest nieprzytomne, przeanalizowaliśmy alternatywne sposoby pomiaru w miejscach takich jak noga i ogon”. W celu przeprowadzenia tych pomiarów, interdyscyplinarny zespół opracował kilka innowacyjnych narzędzi, które pozwolą zastąpić wizualną ocenę rumienia. Jednym z tych narzędzi jest multispektralne urządzenie pracujące w bliskiej podczerwieni, które wykorzystuje smartfon i pozwala wykryć dodatkowe maksima absorpcji hemoglobiny. W ramach projektu opracowano również urządzenie do multimodalnej akwizycji obrazów wielospektralnych i fluorescencyjnych w świetle widzialnym oraz multispektralnych danych w bliskiej podczerwieni. Urządzenie to, które działa również za pośrednictwem smartfona, umożliwia oszacowanie intensywności rumienia poprzez obliczenie odpowiedniego wskaźnika.
Nowe sposoby na zastosowanie technik z zakresu medycyny człowieka w weterynarii
W ramach projektu DogSPEC udało się zidentyfikować nowe miejsca pomiarów do stosowania pulsoksymetru u przytomnych psów. „Stworzyliśmy przystępny cenowo, dostępny system optyczny, który wykorzystuje smartfon i dermatoskop do obiektywnego szacowania stopnia nasilenia rumienia”, dodaje Cugmas. „Osiągnięcia przyczynią się do poprawy jakości opieki weterynaryjnej oraz, co najważniejsze, umożliwią stosowanie sprawdzonych technik w sposób mniej stresujący dla czworonogów”. Niedawno zespół projektu otrzymał dwa lokalne granty badawcze na kontynuację prac. „Jestem przekonany, że za 2 lub 3 lata osiągniemy jeszcze bardziej przydatne rezultaty w stosowaniu biofotoniki w weterynarii, przyczyniając się w ten sposób do ulepszenia medycyny weterynaryjnej i poprawy zdrowia zwierząt”, podsumowuje Cugmas.
Słowa kluczowe
DogSPEC, pies, rumień, weterynarz, obrazowanie wielospektralne, techniki biofotoniczne, pulsoksymetr, weterynaria