Zapewnianie jakości na potrzeby usług w zakresie efektywności energetycznej
Kim są dostawcy usług w zakresie efektywności energetycznej? Niektóre firmy zainteresowane nowymi technologiami i środkami pozwalającymi na bardziej efektywne wykorzystanie energii, którą zużywają, z pewnością się już z nimi spotkali. Jednak faktem jest, że większości z nich trudno jest zaufać tym dostawcom, co może częściowo wynikać z braku informacji. Celem projektu QualitEE (Quality certification frameworks for Energy Efficiency services to scale up responsible investment in the building sector) jest postawienie sprawy jasno poprzez dostarczenie wiarygodnych narzędzi na potrzeby oceny jakości oraz zamówień. Obejmują one wytyczne dotyczące oceny jakości, oceny finansowej oraz podręcznik na temat zamówień. „Nasz zestaw narzędzi buduje zaufanie między konsumentami, dostawcami i finansistami. Oferuje on informacje dotyczące najlepszych praktyk, jak również ramy potrzebne do osiągnięcia konsensusu w sprawie określenia dobrej jakości usług”, mówi Klemens Leutgöb, koordynator projektu i dyrektor generalny austriackiej firmy doradczej w zakresie innowacji i inżynierii energetycznej – e7 energy innovation & engineering. Zestaw narzędzi może być wykorzystywany do samooceny, od etapu opracowywania projektu po zamówienia i realizację. Został on opracowany w ścisłej współpracy z zainteresowanymi podmiotami i przetestowany w ramach 28 projektów pilotażowych prowadzonych w 11 krajach europejskich. Do tej pory projekty pilotażowe doprowadziły do zaoszczędzenia 33 GWh energii i ponad 9 200 ton CO2 każdego roku. W każdym z tych 11 krajów zespół zainicjował opracowanie krajowych programów zapewniania jakości. „Do stworzenia trzonu tych programów wykorzystaliśmy kryteria oceny jakości naszego zestawu narzędzi. W większości przypadków są one na wczesnym etapie realizacji, ale wszystko jest na dobrej drodze do ich urzeczywistnienia”, dodaje Rodrigo Morell, kierownik projektu ds. programów zapewniania jakości i dyrektor zarządzający hiszpańskiej firmy doradczej CREARA.
Specjalnie dostosowane podejścia
Jedną z pierwszych kwestii, jaką zespół zidentyfikował w wyniku swoich badań, jest różnorodność projektów dotyczących usług w zakresie efektywności energetycznej. Projekty pilotażowe QualitEE zdają się odzwierciedlać te realia, a ich inwestycje sięgają od 20 000 euro na wymianę oświetlenia po 8,5 miliona euro na gruntowne modernizacje budynków. Ponadto na rynkach poszczególnych państw członkowskich istnieją różne lokalne niuanse. Jak wyjaśnia Leutgöb, wymagało to elastycznego podejścia. „Określiliśmy kryteria oceny jakości, które można zastosować przy ocenie usług w zakresie efektywności energetycznej o dowolnym rozmiarze i zakresie lub w oparciu o dowolne podejście. Ujawniają one, czy przy opracowywaniu usługi uwzględniono kluczowe dla jej powodzenia elementy, a nie wymuszano konkretnego podejścia lub standardowej umowy. Ponadto określiliśmy główny zestaw kryteriów oceny jakości na szczeblu europejskim. Stanowi on wspólne ramy na potrzeby adaptacji w poszczególnych krajach, uwzględniające niuanse rynku lokalnego”. Ostatecznie zespół projektu musiał wypracować różne podejścia instytucjonalne do oceny jakości w zależności od danego kraju. Podczas gdy niektóre kraje, takie jak Hiszpania, były przesycone różnymi programami certyfikacji – potrzebując ulepszenia istniejących programów, a nie tworzenia nowych – w innych krajach brak było takich programów lub wymagały one stworzenia nowych programów uzupełniających te istniejące (np. Zjednoczone Królestwo). Dzięki badaniom przeprowadzonym w 15 krajach europejskich zespół projektu mógł również stworzyć obszerną bazę danych na temat rynków usług w zakresie efektywności energetycznej – obejmujących zarówno umowy o poprawę efektywności energetycznej (ang. energy performance contracting, EPC), jak i umowy o dostawy energii (ang. energy supply contracting, ESC) – którą można przejrzeć na oficjalnej stronie internetowej. Zespół porównał wyniki zebrane w latach 2017 i 2019 z wcześniejszymi badaniami z lat 2013 i 2015. Przede wszystkim stwierdzono, że rynki EPC wzrastają, że koncepcja EPC jest generalnie postrzegana jako zbyt złożona i że cały rynek napędza presja na obniżenie kosztów energii. Zainteresowane podmioty są ogółem bardzo zadowolone z prac poczynionych w ramach projektu QualitEE. Zespół ma nadzieję, że projekt ostatecznie pobudzi wzrost poprzez poprawę zaufania, informacji i normalizacji.
Słowa kluczowe
QualitEE, efektywność energetyczna, budynek, zapewnianie jakości, ocena, zamówienia
