Zrozumieć tradycje związane z jogą, Ajurwedą i alchemią
Historycznie rzecz biorąc, joga, ajurweda i alchemia były postrzegane jako odrębne dyscypliny, jednak wydaje się, że istnieją mocne dowody, które temu przeczą. „Te dziedziny są często postrzegane jako »siostrzane«”, mówi Dagmar Wujastyk, badaczka z Uniwersytetu Wiedeńskiego. „Jednocześnie historia i kultura Indii sugerują, że ich związek jest znacznie głębszy, że łączą je złożone interakcje i że te trzy dyscypliny mocno się ze sobą przeplatają”. Finansowany ze środków UE projekt AYURYOG miał na celu rozwikłanie tej tajemnicy. Projekt prowadzony przez Wujastyk miał na celu ujawnienie historycznych powiązań między tymi trzema dziedzinami wiedzy i praktyki. Badacze mieli nadzieję prześledzić ich ewolucję jako elementów dzisiejszej opieki zdrowotnej i branży rozwoju osobistego.
Wspólna przeszłość i wzajemne powiązania
Korzystając z podstawowych źródeł historycznych odpowiadających każdej z tych dziedzin, a także danych pochodzących z badań terenowych, badacze projektu zbadali wspólną terminologię, praktyczne zastosowania wszystkich trzech i dyskursy na ich temat. „Chcieliśmy sprawdzić, czy ten związek da się prześledzić do korzeni trzech indyjskich dziedzin wiedzy”, wyjaśnia Wujastyk, której projekt otrzymał wsparcie Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych. „W tym celu zbadaliśmy tradycje pisemne, które traktowaliśmy jako metodę śledzenia interakcji tych dziedzin w tamtym okresie”. Okazało się, że wszystkie trzy dyscypliny przeplatały się ze sobą w przeszłości i stanowiły dla siebie wzajemnie inspirację. „Udało się nam ustalić bardzo wyraźny związek między tradycjami dotyczącymi medycyny i alchemii. Medycyna wyłoniła się jako pierwsza i nadała kształt alchemii”, dodaje Wujastyk. „Procedury alchemiczne wpłynęły wówczas na produkcję leków – wpływ ten trwa do dziś”. Badania nad tradycyjną jogą wykazały, że kontekst leczniczy początkowo odgrywał w niej drugorzędną rolę i dopiero z czasem osoby ją praktykujące włączyły do ćwiczeń więcej elementów powiązanych z medycyną. „Jednak idea jogi jako działania ukierunkowanego głównie na zdrowie wydaje się być konceptem czysto XX-wiecznym”, mówi Wujastyk. Dodaje też, że przeprowadzone badania sugerują jakoby tradycja ajurwedy nie włączała jogi do swoich metod leczenia. „Nasza praca pokazuje, że dawna joga nie wiązała się ze zdrowiem ani dobrym samopoczuciem. Taką interpretację nadano jej w ubiegłym wieku i dopiero wtedy ten aspekt stał się w niej istotny”, zauważa Wujastyk. „Co więcej, nasze badania pokazują, że indyjska alchemia powinna być postrzegana jako podstawa większości współczesnej ajurwedyjskiej produkcji farmaceutycznej”.
To wcale nie chce być takie proste
Dzięki pracom prowadzonym nad projektem udało się lepiej zrozumieć historię każdej z dyscyplin i jej wpływ na współczesne działania, ale dojście do tych wniosków nie było łatwe. „Uzyskanie dostępu do niektórych materiałów bazowych było prawdziwym wyzwaniem, ponieważ indyjskie archiwa niechętnie udzielają go naukowcom spoza Indii, nie mówiąc już o cyfrowych kopiach manuskryptów”, mówi Wujastyk. Mimo to badacze nie poddali się, a przy okazji prowadzonych prac przygotowali też szereg przydatnych narzędzi, publikacji i filmów dokumentalnych. W ramach projektu stworzono na przykład interaktywną oś czasu, która przedstawia historię przeplatania się jogi i ajurwedy. Narzędzie jest obecnie używane w szkoleniach nauczycieli jogi na całym świecie. Obecnie ostatnie szlify zyskuje tom tłumaczeń raportów rządu indyjskiego na temat praktyki medycznej w Indiach oraz podręcznik na temat indyjskiej alchemii – również opracowane w ramach projektu. Wujastyk jest także na początkowym etapie uruchamiania nowego projektu poświęconego jatrochemicznym aspektom indyjskiej alchemii.
Słowa kluczowe
AYURYOG, joga, Ajurweda, alchemia, opieka zdrowotna, indyjski, medycyna
