Skip to main content
European Commission logo print header

In Defence of Experimental Medicine: Emotional Appeals and Medical Didacticism in Germany, Britain and North America, 1870-1914

Article Category

Article available in the following languages:

Upowszechnianie wiedzy medycznej w epoce fin de siècle’u

Edukacja medyczna może mieć także wymiar polityczny, jak i afektywny. W ramach finansowanego przez UE projektu badano, w jaki sposób zachodnia opinia publiczna, złożona z osób niebędących ekspertami, dowiadywała się o postępach badań medycznych na przełomie XIX i XX wieku oraz jak oceniała lub rozumiała ich wartość społeczną.

Społeczeństwo icon Społeczeństwo

W czasie, w którym edukacja medyczna staje się szczególnie istotna dla ogółu społeczeństwa, finansowany przez UE projekt IDEM oferuje wgląd w techniki i strategie pedagogiczne stosowane przez specjalistów w celu przekonania ogółu społeczeństwa do wartości medycyny doświadczalnej. Studia przypadków objęły Anglię, Niemcy i Amerykę Północną w okresie od 1870 do 1914 roku. W tym kontekście stypendysta działania „Maria Skłodowska-Curie” Rob Boddice wraz z Markiem Smithem, wybitnym profesorem historii na Uniwersytecie Południowej Karoliny, napisał teoretyczno-metodologiczne opracowanie pt. „Emotion, Sense, Experience”. Jest on także autorem monografii IDEM zatytułowanej „Humane Professions: The Defence of Experimental Medicine, 1876–1914” (planowana publikacja w lutym 2021 r.) oraz popularnej książki A History of Feelings i powiązanego artykułu dla magazynu Aeon, który zdobył blisko 80 000 czytelników.

Perypetie podczas badań

Pożar w Bibliotece Historii Medycyny im. Oslera na Uniwersytecie McGill w Montrealu utrudnił dostęp do źródeł na długi czas. Wymusiło to przełożenie planowanej publicznej wystawy poświęconej podstawowym materiałom badawczym projektu oraz zorganizowanie jej w innym miejscu, w czym ostatecznie przeszkodził wybuch pandemii COVID-19. Autor liczy jednak, że uda się ją zorganizować w przyszłym roku. Jednocześnie projekt IDEM wymagał opracowania nowych ram metodologicznych – nowej historii doświadczeń – czego badacz nie był w stanie do końca przewidzieć na początku prac. „Mają one poważne implikacje dla sposobu, w jaki historycy będą prowadzić tego rodzaju badania w przyszłości, i pod wieloma względami prace nad nimi są wciąż w toku”, mówi Boddice.

Zmierzyć i zrozumieć emocje

Dziedzina historii emocji rozwija się co najmniej od lat osiemdziesiątych XX wieku. W ciągu ostatniej dekady Boddice odegrał aktywną rolę w istotnym rozszerzeniu badań w tej dziedzinie. W przypadku projektu IDEM innowacja metodologiczna polegała na powiązaniu tego, co naukowcy zajmujący się badaniami medycznymi mówią sobie nawzajem i społeczeństwu, z tym, co robią w laboratoriach, a także sposobami, w jakie wykorzystują sieci społecznych wpływów i manipulacji medialnych do prezentowania tych praktyk. Reakcja emocjonalna opinii publicznej była mierzona w oparciu o źródła, które ilustrują przyjmowanie lub odrzucanie informacji medycznych. Źródła mają formę artykułów w prasie popularnej, zaangażowania w niespecjalistyczne grupy nacisku i politycznej afirmacji ich prawdziwości (lub fałszywości). W przeważającej mierze w badanym okresie medyczne informacje o charakterze afektywnym wzywające do bardziej humanitarnych badań eksperymentalnych zdawały się przeważać nad głosami sprzeciwiającymi się badaniom medycznym.

Skupienie się na doświadczeniach pacjentów

Jako starszy pracownik naukowy w Centrum Doskonalenia w dziedzinie Historii Doświadczeń Akademii Fińskiej na Uniwersytecie w Tampere Boddice pracuje obecnie z Bettiną Hitzer nad zredagowanym tomem poświęconym doświadczeniom związanym z medycyną i chorobami w globalnym kontekście historycznym oraz nad nowym projektem dotyczącym historii kulturowej placebo. „Globalne stypendium było dla mnie niezwykłą szansą, by pracować przez dwa lata w Montrealu i zbudować rozległą międzynarodową sieć. Program zapewnił mi idealne warunki do produktywnych badań i wymiany wiedzy. Jestem wdzięczny Komisji za wsparcie”, podsumowuje.

Słowa kluczowe

IDEM, historia, medycyna, medycyna eksperymentalna, wiedza medyczna, opinia publiczna, badania medyczne

Znajdź inne artykuły w tej samej dziedzinie zastosowania