Pomóc osobom starszym żyć samodzielnie
Starzenie się społeczeństw stanowi wyzwanie w wielu krajach zachodnich, między innymi ze względu na wpływ tego zjawiska na systemy opieki zdrowotnej. Te zmiany demograficzne zwiększają zapotrzebowanie na wcześniejszą diagnozę i wykrywanie chorób, a także na rozwiązania w zakresie monitorowania i obserwacji chorych przewlekle, tak aby umożliwić osobom starszym bardziej samodzielne życie. „Ogólnie rzecz biorąc, aktywne i zdrowe starzenie się oznacza optymalizację możliwości w zakresie zdrowia, uczestnictwa w życiu i zapewniania bezpieczeństwa w celu poprawy jakości życia osób starszych”, wyjaśnia koordynator naukowy projektu NESTORE Giuseppe Andreoni z Politechniki Mediolańskiej we Włoszech. „Obecnie stosowane rozwiązania obejmują technologię ubieralną oraz urządzenia przeznaczone do pomiaru różnych funkcji organizmu”. Chociaż rozwiązania te pomagają starszym ludziom poprawić bezpieczeństwo życia w domach, to mają ograniczoną użyteczność, która utrudnia ich upowszechnienie. „Systemy te często są w większym stopniu ukierunkowane na technologię niż potrzeby użytkownika”, dodaje koordynator projektu NESTORE Cinzia Mambretti, również z Politechniki Mediolańskiej. „Efektem jest ich niska popularność. A to tylko pierwszy krok – konieczne są także motywacja i zaangażowanie”.
Podejścia oparte na współtworzeniu
Zespół finansowanego przez UE projektu NESTORE postawił sobie za cel upowszechnienie technologii wspierających aktywne i zdrowe starzenie się poprzez opracowanie innowacyjnego, wielowymiarowego, spersonalizowanego systemu coachingowego. Osiągnięcie tego celu okazało się możliwe dzięki zastosowaniu bardziej zintegrowanego i partycypacyjnego procesu projektowania. Zarówno w fazie projektowania, jak i walidacji wzięli udział potencjalni użytkownicy. Metody współtworzenia pozwoliły na zidentyfikowanie ich potrzeb. Za kluczowe wymagania uznano między innymi możliwość wyboru oraz prywatność danych. „Nasza technologia bazuje na doświadczeniach i rzeczywistych sytuacjach życiowych osób starszych”, mówi Andreoni. Aby poszerzyć grupę użytkowników, zespół skupił się następnie na opracowaniu wysoce modułowej platformy technologicznej. W tym przypadku chodziło o to, aby usługa stała się możliwie najbardziej spersonalizowana – również z wykorzystaniem opinii użytkowników. „Technologia powinna służyć spełnieniu oczekiwań indywidualnych użytkowników”, dodaje Andreoni.
Zachęcanie do aktywnego starzenia się
Prace te stały się zalążkiem NESTORE, inteligentnego systemu opartego na chmurze. System został zaprojektowany w taki sposób, aby przekazywać zindywidualizowane porady i zapewniać coaching zdrowym osobom starszym. Dyskretne czujniki ubieralne gromadzą informacje o emocjonalnym i fizycznym samopoczuciu użytkownika. Porady są następnie przekazywane do chmury za pośrednictwem smartfona lub podobnego inteligentnego urządzenia, zgodnie z preferencjami użytkownika. Mogą one obejmować sugestie dotyczące zdrowego odżywiania, coaching dotyczący aktywności fizycznej lub interakcję społeczną pomagającą zapobiegać pogorszeniu funkcji poznawczych. Spersonalizowane porady i coaching opierają się na zrozumieniu preferencji użytkowników. W tym kontekście kluczową innowacją było zaprojektowanie tego, co zespół nazywa „ścieżkami zainteresowania”. Dostarczają one wskazówek i usług zgodnie z preferencjami użytkownika, przyczyniając się jednocześnie do maksymalnej poprawy jego ogólnego samopoczucia i stanu zdrowia. Wiedza zgromadzona w projekcie NESTORE pomaga dokładniej zrozumieć, w jaki sposób można upowszechnić rozwiązania technologiczne w celu wspierania aktywnego i zdrowego starzenia się. Wyniki te są obecnie powszechnie dostępne i mogą być wykorzystywane do dalszych badań. Opracowanie i pomyślne przetestowanie systemu NESTORE pokazało również, że możliwe jest połączenie kilku urządzeń i funkcji w jedną usługę. Od tego czasu zespół bada, w jaki sposób można najlepiej wykorzystać wyniki naukowe i technologiczne projektu. „System NESTORE musi teraz przejść testy kliniczne w rzeczywistych warunkach i odpowiedniej skali”, mówi Mambretti. „Pomoże to potwierdzić skuteczność i zademonstrować wpływ tego innowacyjnego rozwiązania na społeczeństwo. Zidentyfikowaliśmy szereg konkretnych wyników, które można być wykorzystać w praktyce, a partnerzy projektu badają obecnie strategie, które pozwoliłyby tego dokonać”.
Słowa kluczowe
NESTORE, starzenie się, choroba, zdrowie, technologia, osoby starsze, oparte na chmurze, poznawcze