Elastyczność źródłem korzyści dla wspólnot energetycznych
Przy widocznym wpływie zmiany klimatu na nasze społeczeństwa oraz rosnących cenach ogrzewania, paliwa i innych codziennych dóbr debata na temat energii urasta do rangi najważniejszych. W ubiegłym stuleciu UE odnotowywała wzrost zapotrzebowania na energię, czemu towarzyszył wzrost liczby ludności i dobrobytu. Obecny kryzys energetyczny oznacza jednak konieczność radykalnego przestawienia sterów gospodarki w kierunku bardziej zrównoważonego wykorzystania zasobów. Finansowany przez UE projekt FleXunity zakończył się w samą porę, by móc pomóc przedsiębiorstwom w uporaniu się z tym problemem.
Optymalizacja elastyczności
Głównym założeniem projektu FleXunity było opracowanie i walidacja elektrowni wirtualnej (Virtual Power Plant, VPP), cyfrowego narzędzia opartego na zaawansowanych algorytmach sztucznej inteligencji, zdalnej automatyzacji i technologii blockchain w celu optymalizacji elastyczności energetycznej społeczności, dopasowania do potrzeb energetycznych konsumentów i przyczynienia się do pokonania obecnych wyzwań związanych z bezpieczeństwem energetycznym i klimatem. VPP można porównać do agregacji konsumentów i prosumentów (mniejszych elektrowni), które są połączone ze sobą za pomocą platformy zarządzania w chmurze, która tworzy tak zwaną „inteligentną sieć”. Innym terminem używanym w tym kontekście jest „wspólnota energetyczna”.
Wykorzystanie danych w czasie rzeczywistym
Wspólnoty energetyczne w Hiszpanii, Portugalii i Zjednoczonym Królestwie dostarczyły danych niezbędnych do stworzenia solidnych ram VPP. Testy walidacyjne dowiodły następnie technicznej wykonalności rozwiązania oraz tego, że VPP mogą być stosowane jako niezawodny i pomocny instrument ograniczania zagrożeń. „Wyniki pokazują, że wspólnoty energetyczne posiadające większą nadwyżkę energii i wykorzystujące technologię FleXunity przynoszą większe oszczędności członkom wspólnoty”, mówi koordynatorka projektu Luísa Matos, która jest również współzałożycielką i dyrektorką ds. innowacji i zamówień w firmie Cleanwatts Holding Co. „Wraz z decentralizacją, demokratyzacją i dekarbonizacją komponent cyfryzacji stanowi klucz do transformacji energetycznej”, dodaje.
Przeszkody do pokonania
Jak wskazują badacze, największe wyzwania dla rozwoju bezpiecznego i elastycznego rynku energii elektrycznej w UE wiążą się z penetracją odnawialnych źródeł energii, kosztami energii dla użytkowników końcowych oraz utratą wartości. Rozproszone zasoby energetyczne to przede wszystkim małe elektrownie wykorzystujące odnawialne źródła energii (OZE), które nie są wystarczająco duże, aby zaspokoić istniejące zapotrzebowanie na energię. Jednak po połączeniu mogą one zachowywać się tak, jakby były jedną elektrownią, zwiększając moc i dostawy energii, a jednocześnie poprawiając ogólną stabilność sieci i zapewniając dodatkowe dochody konsumentom i agregatorom. Właśnie tutaj przydaje się sztuczna inteligencja. „Połączenie rozproszonych elektrowni OZE, kontrolowanych obciążeń i algorytmów sztucznej inteligencji może pozwolić na bardziej efektywne wykorzystanie dostępnych zasobów energetycznych, oferując nowe możliwości biznesowe, które mogą przyczynić się do minimalizacji kosztów energii dla użytkowników końcowych i usprawnić działanie sieci”, mówi Matos. W ramach projektu FleXunity opracowano różne poziomy nowatorskich modeli biznesowych, które oceniono przy użyciu danych pozyskanych z wdrożeń w świecie rzeczywistym. Określono również ilościowo korzyści ekonomiczne dla zainteresowanych stron. W przypadku ustanowienia odpowiednich ram prawnych różne podmioty rynkowe mogłyby zyskać dodatkowe nowe źródła dochodów i oszczędności energii. Na chwilę obecną jest to wciąż bariera utrudniająca upowszechnienie wspólnot energetycznych i koncepcji VPP. „Kilka krajów podejmuje pierwsze kroki w zakresie transpozycji ram unijnych, jednak potrzebne są dalsze działania w celu przyspieszenia rozwoju rynku, zwłaszcza w zakresie uproszczenia procesów wydawania pozwoleń dla wspólnot energetycznych”, dodaje na koniec Matos.
Słowa kluczowe
FleXunity, Cleanwatts, wspólnota energetyczna, zmiana klimatu, energia
