Badanie społecznego zaufania do autonomii pojazdów
Być może przyjdzie nam poczekać jeszcze wiele lat na wprowadzenie na drogi w pełni autonomicznych pojazdów, jednak obecność pojazdów półautonomicznych szybko przestaje być jedynie koncepcją zaczerpniętą z science fiction. Współpracująca, połączona i zautomatyzowana mobilność (CCAM) sprawi, że każdy kierowca stanie się jednym z wielu we wspólnej flocie pojazdów połączonych cyfrowo ze sobą nawzajem oraz z infrastrukturą transportową. Skoordynowane działania, możliwe dzięki wymianie informacji w czasie rzeczywistym, powinny znacząco poprawić bezpieczeństwo na drogach, efektywność ruchu i komfort prowadzenia pojazdów, a jednocześnie przyczynić się do ograniczenia emisji. W lipcu 2022 roku w Europie zalegalizowano poziom 3(odnośnik otworzy się w nowym oknie) autonomicznej jazdy, co oznacza, że można prowadzić samochód bez użycia rąk, korzystając z funkcji wspierających kierowcę. Postęp technologiczny i zmiany legislacyjne to jedno, natomiast niemniej ważne jest poparcie społeczeństwa. Finansowany przez UE projekt Trustonomy(odnośnik otworzy się w nowym oknie) miał na celu zwiększenie bezpieczeństwa, zaufania i akceptacji zautomatyzowanych systemów jazdy (ADS) poprzez kompleksową kampanię obejmującą technologię, szkolenie kierowców oraz zaufanie i akceptację, w celu określenia obszarów wymagających poprawy.
Mobilność połączona i zautomatyzowana: technologie, szkolenia, narzędzia i zaufanie
Kluczowymi technologiami badanymi przez zespół Trustonomy były interfejsy człowiek-maszyna (HMI) oraz monitorowanie stanu kierowcy. Interfejsy HMI łączą ludzi z samochodami i są niezbędne do działania półautonomicznych pojazdów. Przykładowo funkcja „żądania interwencji” ma na celu zwrócenie kontroli kierowcy, gdy ADS zbliża się do granic swoich możliwości operacyjnych, np. w przypadku wykrycia niekorzystnych warunków pogodowych, wypadku lub krytycznej awarii. Monitorowanie stanu kierowcy to kolejna technologia o krytycznym znaczeniu dla ADS, jako że częściowa automatyzacja może sprzyjać rozproszeniu uwagi kierowców. Jak wyjaśnia koordynator projektu Stefano Bianchi, kierownik ds. badań i innowacji na stronie algoWatt(odnośnik otworzy się w nowym oknie), „zespół Trustonomy opracował narzędzia do oceny technologii samochodowych, umożliwiające badanie i ulepszanie technologii HMI i monitorowania stanu kierowcy”. Zasadnicze znaczenie ma również skuteczne wsparcie decyzyjne. „Zespół Trustonomy zajął się aspektami wsparcia zautomatyzowanej jazdy, w tym wczesnymi ostrzeżeniami, planowaniem trajektorii i oceną skuteczności interwencji kierowcy, aby dać kierowcy możliwość przejęcia kontroli nad pojazdem i bezpiecznego jej utrzymania”, dodaje Bianchi. W projekcie uwzględniono nie tylko technologię ADS. Bianchi tłumaczy: „W projekcie Trustonomy opracowaliśmy nowatorskie programy nauczania oraz narzędzie teleinformatyczne dla kierowców różnych typów pojazdów drogowych. Zaufanie i akceptacja automatyzacji pojazdów badaliśmy w specjalnie opracowanych eksperymentach symulacyjnych, aby ustalić, jak się różnią i jak można na nie wpłynąć i je poprawić”.
Torowanie drogi zautomatyzowanym systemom jazdy
„W ramach Trustonomy technologie, narzędzia, programy szkoleniowe i zaufanie przetestowano w czterech badaniach pilotażowych(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w pięciu krajach europejskich. Objęły one testy w laboratorium, na torze i na otwartej drodze z wykorzystaniem symulatorów, samochodów, autobusów i samochodów ciężarowych. Uwzględniały one także liczne scenariusze jazdy, takie jak stojący na drodze samochód czy pieszy, co pozwoliło na przeanalizowanie ryzyka i kwestii etycznych”, zauważa Bianchi. Multidyscyplinarny charakter projektu Trustonomy pozwolił na zbadanie, rozwinięcie i przetestowanie różnych pomysłów i podejść. „Przygotowanie społeczeństwa europejskiego do wprowadzenia pojazdów autonomicznych nie jest wyłącznie zadaniem producentów i dostawców technologii, lecz wymaga współpracy środowisk akademickich, przemysłu i instytucji europejskich. Partnerstwo na rzecz CCAM(odnośnik otworzy się w nowym oknie) i związane z nim projekty są krokiem we właściwym kierunku”, dodaje na koniec Bianchi. W ramach projektu Trustonomy powstało 16 publikacji naukowych oraz publicznie dostępne(odnośnik otworzy się w nowym oknie) „zalecenia polityczne mające na celu ułatwienie przyjęcia pojazdów CAD w Europie” (Policy Recommendations to Facilitate the Adoption of CAD Vehicles in Europe), które wytyczają kierunek rozwoju tego sektora.
