Modernizacja sektora hodowli ryb morskich na Morzu Śródziemnym
Po wyjściu Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej hodowla ryb morskich na Morzu Śródziemnym (ang. Mediterranean Marine Fish Farming, MMFF) stała się wiodącym sektorem hodowli ryb w UE, zapewniając dostawy smacznego morlesza i labraksa na stoły zadowolonych konsumentów w całej Europie i poza nią. Poza tym, że są smaczne, ryby te przyczyniają się do tworzenia miejsc pracy i wspierania lokalnych gospodarek przybrzeżnych w całym regionie śródziemnomorskim. „Dlatego tak ważne jest przezwyciężenie stagnacji i osiągnięcie zrównoważonego wzrostu”, mówi Katerina Moutou, profesorka biologii na Uniwersytecie w Tesalii. Przy wsparciu finansowanego przez UE projektu PerformFISH, Moutou wraz z 28 partnerami ze środowiska naukowego i łańcucha wartości akwakultury podjęła próbę rozwiązania podstawowych problemów sektora MMFF. „Naszym celem było zabezpieczenie na przyszłość konkurencyjności śródziemnomorskiego sektora akwakultury poprzez rozwiązanie jego biologicznych, technicznych i operacyjnych słabości – a wszystko to w sposób odpowiedzialny społecznie i środowiskowo”, dodaje Moutou.
Nowa era budowania marki z myślą o konsumencie
W trakcie trwania projektu badacze zajęli się długą listą zagadnień mających wpływ na różne punkty wieloaspektowego łańcucha wartości akwakultury. „Nasza praca miała na celu wprowadzenie sektora MMFF w nową erę rozwoju i budowania marki w oparciu o potrzeby konsumentów”, mówi badaczka. Na początek badacze projektu przyjrzeli się percepcji i dynamice konsumentów na siedmiu kluczowych rynkach, ze szczególnym uwzględnieniem identyfikacji wszelkich wyzwań i barier, które mogłyby wpłynąć na konkurencyjność produktów MMFF. Dotyczyły one przejrzystości praktyk hodowlanych, dobrostanu zwierząt i zrównoważonego rozwoju. W ramach projektu ustanowiono kluczowe wskaźniki efektywności (KPI), zmieniono kodeks postępowania oraz określono najlepsze praktyki dla sektora MMFF. „Po raz pierwszy kodeks postępowania będzie wspierany przez wskaźniki KPI, co zapewni wspólne metody monitorowania, wesprze podejmowanie decyzji w oparciu o dane i pomoże w promowaniu przejrzystości i otwartości na potrzeby konsumentów”, przekonuje Moutou.
Innowacyjne narzędzia i rozwiązania
Co jednak istotne, projekt PerformFISH był czymś o wiele więcej niż tylko inicjatywą mającą na celu rebranding. Sercem projektu było opracowanie innowacyjnych narzędzi i rozwiązań, które sprawią, że sektor MMFF będzie bardziej wydajny, rentowny i zrównoważony. Stwierdzenie, że PerformFISH dostarczył wiele znakomitych, zaawansowanych technologicznie i innowacyjnych rezultatów byłoby niedopowiedzeniem. „Nowe narzędzia do genotypowania, szczepionki, techniki diagnostyczne, automatyczne szacowanie wielkości ryb pod wodą, zestaw narzędzi do oceny jakości paszy, operacyjne wskaźniki dobrostanu i wskaźniki jakości larw – to tylko niektóre z kluczowych wyników, które zostały opracowane, przetestowane i zatwierdzone podczas projektu”, zauważa Moutou.
Techniki diagnostyczne i szczepionki
Wszystkie wyniki projektu zaowocowały być może jeszcze dłuższą listą osiągnięć. Na przykład, techniki diagnostyczne i szczepionki opracowane w ramach projektu zwiększyły możliwości sektora w zakresie identyfikacji i leczenia pasożytów i infekcji mikrobiologicznych, które mogą zniszczyć całe populacje labraksa i dorady. Jest też innowacyjne oprogramowanie do analizy obrazu, które można wykorzystać do oszacowania wielkości ryb i monitorowania zachowań żywieniowych w pływających klatkach. Nie wolno też pominąć tablicy do genotypowania polimorfizmu pojedynczych nukleotydów. To dostępne na rynku narzędzie okazało się być przełomowe w badaniu architektury genetycznej gatunków ryb, otwierając drogę do bardziej precyzyjnych programów hodowlanych. „Zespół projektu PerformFISH jest dumny z tego, że dostarczył namacalne wyniki i narzędzia potrzebne do zbudowania nowoczesnego sektora MMFF – takiego, który będzie nadal konkurował na arenie międzynarodowej, a czyniąc to, przyczyni się do powstania tętniących życiem społeczności i zdrowych stołów w całym regionie Morza Śródziemnego”, podsumowuje Moutou.
Słowa kluczowe
PerformFISH, Morze Śródziemne, akwakultura, śródziemnomorska hodowla ryb, hodowla ryb, gospodarki przybrzeżne, ryby
