Inteligentna niskoemisyjna gospodarka leśna
Lasy posiadają zdolność usuwania i magazynowania ogromnych ilości CO2, co czyni je naszym największym sprzymierzeńcem w walce ze zmianą klimatu. Szacuje się, że w rzeczywistości lasy usuwają prawie 3 miliardy ton antropogenicznego dwutlenku węgla każdego roku, pochłaniając około 30 % wszystkich emisji CO2, których źródłem są paliwa kopalne i wylesianie. Co więcej, 4 miliardy hektarów lasów na świecie magazynuje ponad dwukrotnie więcej dwutlenku węgla, niż obecnie znajduje się w atmosferze. W świetle powyższych danych wielu naukowców nurtuje pytanie o to, jak najlepiej wykorzystać potencjał lasów jako doskonałych pochłaniaczy, a jednocześnie ograniczyć emisje dwutlenku węgla, za które odpowiada leśnictwo. Według uczestników finansowanego przez Unię Europejską projektu CARE4C, dobrym punktem wyjścia może być postawienie na inteligentną gospodarkę leśną. „Gospodarka leśna inteligentna pod względem emisji dwutlenku węgla polega na zarządzaniu lasami zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, biorąc pod uwagę bilans dwutlenku węgla”, wyjaśnia Enno Uhl, kierownik katedry nauki o wzroście i produkcyjności lasu na Uniwersytecie Technicznym w Monachium, uczelni koordynującej projekt.
Analiza potencjału leśnictwa w zakresie sekwestracji i emisji dwutlenku węgla
Projekt realizowany w ramach działań „Maria Skłodowska-Curie” miał na celu rozwój leśnictwa w kierunku gospodarki niskoemisyjnej. „Przeanalizowaliśmy możliwości sekwestracji dwutlenku węgla w odniesieniu do różnych typów lasów w różnych strefach klimatycznych, a także wpływ, jaki na ten potencjał mają zmiana klimatu i metody gospodarki leśnej”, mówi Uhl. „Przyjrzeliśmy się również temu, ile dwutlenku węgla jest uwalniane w wyniku działalności leśnej i w jaki sposób można ten wskaźnik lepiej zoptymalizować”. Przykładowo, jednym z elementów badania była analiza zużycia paliwa i związane z nim emisje CO2 podczas różnych procesów pozyskiwania drewna w różnych typach lasów. Dzięki temu udało się ustalić, że ilość dwutlenku węgla pochłaniana podczas wzrostu drzew znacznie przewyższa ilości CO2 uwalniane przez maszyny leśne. „Pokazuje to pozytywny wpływ, jaki aktywna gospodarka leśna może mieć na wzrost drzew, ich odporność i sekwestrację dwutlenku węgla”, dodaje Uhl.
Ilościowe rozliczanie emisji dwutlenku węgla
Na podstawie tych badań w ramach projektu opracowano model symulacyjny pochłaniania i emisji dwutlenku węgla w sektorze leśnym, który umożliwia ilościowe rozliczanie emisji. Model będzie wkrótce dostępny dla wszystkich stron zaangażowanych w gospodarkę leśną – w formie wolnego oprogramowania. „Dzięki pierwszemu kompleksowemu obrazowi bilansu dwutlenku węgla w leśnictwie projekt CARE4C toruje drogę w kierunku inteligentnej niskoemisyjnej gospodarki leśnej”, podsumowuje Uhl. Zespół w dalszym ciągu propaguje koncepcję leśnictwa inteligentnego pod względem emisji dwutlenku węgla poprzez liczne publikacje i artykuły oraz ukierunkowane szkolenia. Organizuje również międzynarodowe studium przypadku, w ramach którego służby leśne z wielu krajów, od Polski po RPA, będą korzystać z modelu CARE4C, aby na podstawie praktycznych informacji ulepszyć stosowane przez siebie zrównoważone praktyki.
Słowa kluczowe
CARE4C, leśnictwo, inteligentna niskoemisyjna gospodarka leśna, lasy, dwutlenek węgla, emisje dwutlenku węgla, sekwestracja dwutlenku węgla, zmiana klimatu, CO2, zrównoważony rozwój
