Przyszłość Barcelony w epoce braku własności nieruchomości
Tradycyjne modele własności nieruchomości upadają w wyniku zmian zachodzących w gospodarce. W wyniku tych przemian właściciele nieruchomości z całego świata, platformy oferujące usługi wynajmu, a także rosnące grono najemców i rentierów stają się coraz bardziej widoczni, zmieniając oblicze gospodarek i działań politycznych w miastach. Projekt O2A(odnośnik otworzy się w nowym oknie), który został zrealizowany dzięki wsparciu ze środków działania „Maria Skłodowska-Curie”(odnośnik otworzy się w nowym oknie), odegrał kluczową rolę w zrozumieniu tej transformacji, analizując strategie mające na celu skorygowanie różnic w zakresie możliwości oraz majątków związanych ze zmienną dynamiką gospodarczą.
Następstwa dla rynku nieruchomości
Lorenzo Vidal, koordynator projektu O2A, zwraca uwagę na struktury własności nieruchomości po kryzysie gospodarczym z 2008 roku, usiłując zrozumieć konflikty społeczne wynikające z sytuacji na rynku mieszkań, a także asymetrycznego dostępu do informacji i infrastruktury cyfrowej, które są kluczem do zrozumienia zjawiska zaniku własności. Badacz skupia się także na powiązaniach funduszy emerytalnych i systemów mieszkalnictwa oraz wyzwaniach związanych z dyskursem mieszkaniowym oraz ich roli. „W ramach projektu dokonaliśmy empirycznych analiz zjawiska koncentracji własności w sektorze mieszkaniowym i profilu społeczno-ekonomicznego właścicieli działających na rozwijającym się prywatnym rynku wynajmu, obejmującego stosunkowo zamożne lokalne pokolenie posiadaczy mieszkań i wynajmujących, a także zagraniczne fundusze emerytalne zarządzające swoimi aktywami”, dodaje Vidal. „Choć zarówno najemcy, jak i wynajmujący korzystają z nowych narzędzi cyfrowych, to ta druga grupa cieszy się pewnym stopniem uprzywilejowania ze względu na swoją pozycję ekonomiczną i ochronę oferowaną przez obecne przepisy dotyczące ochrony danych, odpowiedzialności i własności”. Dzięki przeprowadzonym analizom empirycznym badacze podważyli dotychczasowe dyskursy dotyczące prywatnych mieszkań czynszowych. W ramach prac wskazali i skrytykowali argumenty partii politycznych i organizacji wynajmujących sprzeciwiających się działaniom mającym na celu zwiększenie praw najemców, wskazując błędy empiryczne i teoretyczne.
Dane i wyzwania związane z umową społeczną
Jednym z wyzwań, z którymi walczył zespół projektu O2A, były nieprzejrzyste i niepełne dane dotyczące sektora wynajmu prywatnego i struktury własności nieruchomości. Co więcej, niechęć głównych platform cyfrowych i podmiotów zarządzających aktywami do udziału w badaniu utrudniała bezpośredni dostęp do kluczowych informacji. Badacze rozwiązali ten problem wykorzystując dostępne prywatne i publiczne bazy danych, badania ankietowe oraz dane zebrane przez organizacje społeczeństwa obywatelskiego. Ze względu na ograniczony dostęp do danych z prywatnego sektora wynajmu, niektóre dane musiały zostać ograniczone do wartości przybliżonych. Jednym z celów projektu O2A było opracowanie nowych umów społecznych dla społeczeństw charakteryzujących się niższym odsetkiem własności nieruchomości, co wymaga zmiany paradygmatu, który dotychczas był oparty na własności nieruchomości. Badacze zwrócili uwagę na pojawienie się organizacji praw mieszkańców oraz związków lokatorów opowiadających się za kontrolą czynszów i budową mieszkań spółdzielczych lub komunalnych. Zespół zwrócił także uwagę na opór ze strony grup interesów posiadaczy mieszkań. „Prace w ramach projektu O2A przyczyniły się do zapewnienia przejrzystości struktur własności w sektorze wynajmu mieszkań oraz teoretycznych i empirycznych dowodów, które pozwalają na skuteczną krytykę dyskursów sprzeciwiających się upodmiotowieniu najemców”, zauważa Vidal.
Sposoby na równoważenie interesów na rynku mieszkaniowym
Analizy kontr-infrastruktur cyfrowych – rozwiązań zaprojektowanych dla najemców i mieszkańców miast przez osoby należące do tej grupy – udowodniły ich znaczenie jako kluczowych innowacji organizacyjnych i instytucjonalnych. Przykładem jest platforma Stop Evictions! (ang. Stop Eksmisjom!)(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Te analizy podkreśliły potencjał tych inicjatyw w równoważeniu interesów na rynku mieszkaniowym. „Nasi badacze ocenili rzeczywiste możliwości i ograniczenia tych kontr-infrastruktur cyfrowych w zakresie wpływania na relacje na rynku mieszkaniowym w oparciu o rozmowy z kluczowymi interesariuszami, a także poprzez badania partycypacyjne i oparte na działaniach cyfrowych inicjatyw ruchów lokatorskich”, dodaje koordynator projektu. Lorenzo Vidal planuje zestawienie i rozpowszechnienie wyników badań w publikacjach naukowych. Jako laureat stypendium Ramon y Cajal na Otwartym Uniwersytecie Katalońskim(odnośnik otworzy się w nowym oknie), badacz zamierza prowadzić dalsze badania oraz analizy powiązanych projektów w celu pogłębienia zrozumienia zmian na rynku mieszkaniowych oraz powiązanych zmian społecznych.
