Pomaganie lekarzom w leczeniu zaawansowanych stadiów raka jelita grubego
W ramach finansowanego przez UE projektu REVERT opracowano oparty na sztucznej inteligencji system wspomagania decyzji (DSS), który ma pomóc klinicystom w znajdowaniu najlepszej kombinacji leczenia dla indywidualnych pacjentów z mCRC. System DSS jest obecnie testowany w badaniu klinicznym prowadzonym na sześciu oddziałach onkologicznych w trzech krajach europejskich. Według europejskiego systemu informacji na temat raka, rak jelita grubego jest trzecim najczęściej diagnozowanym nowotworem u mężczyzn (po raku prostaty oraz raku tchawicy, oskrzeli i płuc (TBL)) i drugim najczęściej diagnozowanym nowotworem u kobiet (po raku piersi), odpowiadającym za 13% wszystkich nowych diagnoz nowotworów w UE w 2022 roku. Stanowi także drugą najczęstszą przyczynę zgonów z powodu raka u mężczyzn (po raku TBL) i trzecią u kobiet (po raku piersi i TBL), odpowiadając za 12,3% zgonów z powodu raka w UE w 2022 roku. Rak jelita grubego daje przerzuty do takich części ciała jak wątroba, płuca lub węzły chłonne. W niektórych przypadkach pacjenci z mCRC mogą zostać poddani operacji polegającej na usunięciu (resekcji) całości złośliwej tkanki. Jednak mCRC wiąże się zwykle z niekorzystnymi rokowaniami, a leczenie ma głównie charakter paliatywny, ponieważ u zdecydowanej większości pacjentów rak jest nieoperacyjny, a w Europie mniej niż 20% z nich przeżywa więcej niż 5 lat od diagnozy.
System wspierania decyzji klinicznych
Aby stworzyć DSS zdolny do pomocy klinicystom w identyfikacji najbardziej odpowiednich kombinacji leczenia pacjentów z nieoperacyjnym mCRC, zespół REVERT zebrał dane dotyczące raka jelita grubego z różnorodnych źródeł: klinicznych baz danych, zestawów danych UK Biobank i danych rzeczywistych. Stosując podejście w zakresie medycyny spersonalizowanej, naukowcy opracowali ulepszony innowacyjny model terapii kombinowanej, który pozwala wyłonić najbardziej skuteczną i ekonomiczną interwencję terapeutyczną dla pacjentów z nieoperacyjnym mCRC. „Stworzenie bazy danych REVERT (RDB) – hostowanej w Amazon Web Services – było warunkiem koniecznym do opracowania DSS umożliwiającego określanie optymalnej opcji leczenia dla indywidualnych pacjentów. System jest obecnie testowany w badaniu klinicznym z udziałem pacjentów z nieoperacyjnym mCRC”, czytamy w artykule opublikowanym na stronie „Open Access Government”. Badanie kliniczne jest prowadzone na sześciu oddziałach onkologicznych w Hiszpanii, Włoszech i Rumunii. Jak tłumaczy koordynator badania klinicznego prof. Mario Roselliego, pracujący dla partnera projektu REVERT, Szpitala Uniwersyteckiego Tor Vergata we Włoszech, badanie kliniczne ma na celu dalszą indywidualizację leczenia pacjentów z nieoperacyjnym mCRC poprzez określenie najskuteczniejszych opcji terapeutycznych w poszczególnych przypadkach. „Oprócz system DSS opracowanego na potrzeby badania klinicznego powstał też oparty na uczeniu maszynowym algorytm, który obejmuje profile mutacji siedmiu genów (KRAS, BRAF, ERBB2, MAP2K1, TSC2, TP53 i APC). Wykazał się on statystycznie istotną dokładnością jako klasyfikator umożliwiający odróżnianie tych pacjentów, którzy reagują na chemioterapię pierwszej linii, od tych, którzy na nią nie reagują”, czytamy w artykule. „Dalsze badania dotyczą obecnie sekwencjonowania DNA i RNA nowej generacji, które są wykorzystywane do przeprowadzania analiz wrażliwości na leki i identyfikowania nowych potencjalnych leków w celu ulepszenia modeli predykcyjnych na potrzeby zindywidualizowanego leczenia mCRC”. Projekt REVERT (taRgeted thErapy for adVanced colorEctal canceR paTients) ma zakończyć się w grudniu 2024 roku. Więcej informacji: strona projektu REVERT
Słowa kluczowe
REVERT, rak, nieoperacyjny, rak jelita grubego, mCRC, pacjent