Nowe horyzonty badań translacyjnych w medycynie Utworzenie nowej infrastruktury dla wiodących zakładów zajmujących się badaniami translacyjnymi i rozwojem leczenia pomoże przekształcić badania biomedyczne w użyteczne terapie. Taka infrastruktura zapewni wsparcie dla procesu rozwoju leków i innych produktów medycznych o niespotykanym zapotrzebowaniu medycznym i poprawi jakość życia Europejczyków. Zdrowie © Thinkstock W całej Europie rośnie zachorowalność na raka, choroby układu krążenia i inne schorzenia, takie jak choroba Alzheimera spowodowane wzrostem średniej długości życia i zmianami w stylu życia. Jednocześnie znacząco wzrasta koszt opracowywania leków i następuje spadek innowacyjności. Dlatego kluczowe jest opracowanie nowych, innowacyjnych i efektywnych kosztowo technologii, produktów i opcji leczenia przeznaczonych dla pacjentów. Do opracowania takich nowych rozwiązań konieczne jest przełożenie się podstawowych wyników badań na zastosowania kliniczne. Jednak odkrycia poczynione w ramach badań biomedycznych zbyt często pozostają w laboratoriach i czasopismach zamiast owocować przełomowymi nowymi terapiami i metodami diagnostycznymi. Przyspieszenie i optymalizacja tego procesu translacyjnego stanowi cel projektu EATRIS ("European Advanced Translational Research Infrastructure in Medicine"). Projekt ten obejmował prace dotyczące utworzenia globalnej, konkurencyjnej europejskiej infrastruktury w zakresie biomedycznych badań translacyjnych poprzez określenie zrównoważonego planu działania po zakończeniu okresu finansowania. Infrastrukturę tę zaprojektowano, aby zaoferować biomedycznej społeczności badawczej zajmującej się badaniami translacyjnymi otwarty dostęp do najnowocześniejszych zakładów. Aby zrealizować przyjęte cele, projekt EATRIS buduje powiązania między użytkownikami pochodzącymi ze środowisk akademickich, sektora publicznego i przemysłu, tworząc silne konsorcjum ośrodków translacyjnych z całej Europy. Projekt przezwyciężył rozdrobnienie występujące wzdłuż całej ścieżki badań translacyjnych poprzez utworzenie potężnych zespołów multidyscyplinarnych, wspieranie wymiany wiedzy oraz normalizacji w tej dziedzinie. Rozwiązanie to uzyskało wsparcie w formie szkoleń dla kolejnego pokolenia naukowców zajmujących się badaniami translacyjnymi oraz budowanie silnych partnerstw między uczelniami i przemysłem. Podsumowując, projekt połączył siły placówek zdolnych do dokonywania odkryć biomedycznych i zapewnienia ich rozwoju do etapu pierwszych badań klinicznych prowadzonych na ludziach. Infrastruktura ta połączyła najnowocześniejsze zakłady zajmujące się badaniami translacyjnymi, takimi jak zaawansowane modele zwierzęce wykorzystywane do badań przedklinicznych, obrazowanie o wysokiej rozdzielczości wykorzystywane dla potrzeb walidacji klinicznej oraz badania przesiewowe dotyczące małych cząsteczek mające na celu identyfikację potencjalnych nowych leków. Projekt EATRIS umożliwia również dostęp do najnowocześniejszych zakładów prowadzących badania z wykorzystaniem wyposażenia takiego jak cyklotron. Oprócz placówek prowadzących badania przesiewowe dotyczące wielu dziedzin i związanych z biomarkerami i medycyną spersonalizowaną, projekt ten oferuje również usługi z zakresu produkcji znaczników dla potrzeb rozwoju diagnostyki i skutecznych terapii. O rozmaitych możliwościach i potencjale nowej infrastruktury mającej swoją siedzibę w centrum koordynacji i wsparcia w Amsterdamie (Holandia) poinformowano wykorzystując wiele działań rozpowszechniających wiedzę o projekcie, od publikacji artykułów i organizacji konferencji, po uruchomienie ogólnodostępnej strony internetowej. Tym samym istniejąca infrastruktura z zakresu badań translacyjnych przyczynia się do poprawy zdrowia ludzi i jakości ich życia.
