Uwaga, zmęczona załoga na pokładzie
Ludzki błąd został stwierdzony w 60 do 90% wypadków, głównie kolizji i osiadań na mieliźnie. Zmusiło to UE do zbadania wpływu czynnika ludzkiego związanego z obciążeniem pracą i jej warunkami na wypadki w czasie żeglugi. Uczestnicy finansowanego przez UE projektu HORIZON (Research into effects on cognitive performance of maritime watch-keepers under different watch patterns, workloads & conditions, with reality usage of ships bridge, engine & cargo control simulators) zaproponowali ważną inicjatywę w tej kwestii. Współpracując z instytucjami akademickimi oraz z przemysłem okrętowym, zespół projektu skupił się na ocenie pracy oficerów wachtowych, przeprowadzając szeroko zakrojone eksperymenty z użyciem symulatora, aby zbadać zdolności kognitywne oficerów oraz jakość podejmowanych przez nich decyzji. W badaniach prowadzonych przez zespół HORIZON wzięło udział 90 doświadczonych ochotników, którzy uczestniczyli w symulacji działań systemu pokładowego na pokładzie oraz w maszynowni, przy użyciu symulatorów pokładu, silnika i ładowni. Zespół uzyskał bogaty materiał badawczy dotyczący ruchów personelu, jego aktywności umysłowej, oznak senności, czuwania, zmęczenia i stresu. Zbadał również dzienniki pokładowe i nagrywał za pomocą kamery pracę uczestników, co zaowocowało uzyskaniem istotnych informacji, takich jak oznaki senności i zmęczenia. Wyniki uzyskane po przetworzeniu i przeanalizowaniu zdobytych informacji pozwoliły na sporządzenie narzędzi ułatwiających zarządzanie zmęczeniem. Narzędzia zawiera potrzebne materiały dla zainteresowanych stron, w tym dla operatorów statków, marynarzy, dostawców usług morskich i osób prowadzących szkolenia. Ponadto zespół stworzył prototyp oprogramowania przewidującego zmęczenie, który został udostępniony do użytku publicznego. Interesariusze wykazali już znaczne zainteresowanie projektem i konkluzjami wynikającymi z jego badań, a przeprowadzone eksperymenty z użyciem symulatorów wniosły nieoceniony wkład w przyszłe badania oraz studia w tym temacie. Końcowe wyniki prowadzonych w ramach projektu badań będą zawierać zalecenia dla branży oraz prawodawstwa krajowego i międzynarodowego. Wyniki programu HORIZON pomogą także w ustanawianiu lokalnych i globalnych regulacji oraz standardów dotyczących żeglugi, co pozwoli zwiększyć bezpieczeństwo rejsów oraz środowiska i gospodarki. Jeśli zalecenia te zostaną przyjęte, uratowane zostanie życie wielu osób, zwiększy się bezpieczeństwo pasażerów, załogi oraz osób przebywających na pokładzie statku. Tego typu badanie zostało przeprowadzone po raz pierwszy i bez wątpienia zrewolucjonizuje spojrzenie na bezpieczeństwo żeglugi.
Słowa kluczowe
Statki, HORIZON, zdolności kognitywne, zmęczenie, bezpieczeństwo żeglugi
