Najważniejsze wiadomości - Dania opracowuje sposoby wyjścia z kryzysu
Cztery kluczowe priorytety duńskiego rządu na najbliższe sześć miesięcy to gospodarka, wzrost, bezpieczeństwo oraz środowisko naturalne. Silniejsze zaangażowanie w badania naukowe odegra istotną rolę w realizacji powyższych celów. Dania będzie poszukiwać dynamicznych rozwiązań, które pozwolą wzmocnić rynek wewnętrzny. W powyższym kontekście należy podkreślić rolę strategii cyfrowej, która stanowi fundament rynku wewnętrznego. Zielony wzrost Dania wśród swych priorytetów uwzględni także zrównoważony, "zielony" wzrost oraz zagwarantuje, że Unia Europejska będzie nadal świecić przykładem w kwestiach środowiskowych, energetycznych oraz w przeciwdziałaniu zmianom klimatycznym. Aktualne oraz przyszłe projekty badawcze to kluczowe elementy, które zapewnią Europie wiodącą rolę w zakresie zielonych technologii. W powyższym kontekście możliwe będzie pełne wykorzystanie duńskiego doświadczenie w roli lidera w dziedzinie alternatywnych źródeł energii oraz farm wiatrowych. Przykładem może być projekt o nazwie "Rozproszone sterowanie wielkoskalowymi, morskimi farmami wiatrowymi" ('Distributed control of large-scale offshore wind farms' - AEOLUS), w którym uczestniczy Uniwersytet w Aalborg oraz firma Vestas - największy na świecie producent turbin wiatrowych. Uczestnicy projektu opracowują i stosują najnowocześniej metody sterowania, bazujące na modelach, które pozwalają w sposób dynamiczny reagować na zmianę wiatru, tym samym umożliwiając tańsze wytwarzanie większych ilości energii. Pomimo niewielkiej populacji (5,5 milionów obywateli) Dania zdobyła duże uznanie w dziedzinie inżynierii przemysłowej oraz produkcji i jest znaczącym eksporterem towarów, usług oraz kompetencji. Zalety te są przydatne także w kontekście międzynarodowych projektów badawczych, takich jak Programy Ramowe wspierane przez UE. Przykładowo, w ramach sieci "Wirtualny Koncentrator Kampusów" ('Virtual Campus Hub'), kierowanej przez duński Instytut Techniczny ('Technical Institute'), opracowywana jest platforma, narzędzia oraz szkolenia, które pomogą naukowcom możliwie najlepiej wykorzystywać europejską infrastrukturę superkomputerową, taką jak GÉANT. Uczestnicy projektu przeprowadzą wdrożenia pilotażowe, których kluczowym elementem będzie integracja badań, innowacji oraz kształcenia w zakresie energii odnawialnej. Docelowo "Wirtualny Koncentrator Kampusów" będzie obejmował platformę techniczną, zapewniającą wirtualne przestrzenie spotkań, zestaw udokumentowanych najlepszych praktyk dotyczących użytkowania platformy w kontekście kształcenia oraz katalog kompetencji pracowników oraz ich doświadczeń zdobytych podczas korzystania z tej platformy. Odczucia wobec robotyki Bazując na swych kompetencjach w dziedzinie inżynierii przemysłowej duńscy naukowcy uczestniczą także w kilku projektach badawczych związanych z robotyką, finansowanych przez Komisję Europejską. Przykładem może być projekt "Zrobotyzowane usługi logistyczne i pomocnicze dla konfigurowalnych fabryk przyszłości" ('Robotics-enabled logistics and assistive services for the transformable factory of the future' - TAPAS), którego uczestnicy dokonują przełomowych odkryć w dziedzinie zrobotyzowanej automatyzacji i logistyki, stanowiących szkielet konfigurowalnych i skalowalnych fabryk przyszłości. W ramach projektu TAPAS, w którym uczestnicy firma Grundfos oraz Uniwersytet w Aalborg, opracowywane są mobilne roboty o elastycznych ramionach, które mogą chwytać i przemieszczać podzespoły wzdłuż całej linii produkcyjnej. Tymczasem SMErobotics to europejska inicjatywa w dziedzinie robotyki, której celem jest zwiększenie konkurencyjności mniejszych firm produkcyjnych poprzez wdrażanie w nich systemów i technologii kognitywnych. Systemy te obejmują roboty przemysłowe - zdolne do przewidywania czynności, które należy podjąć, przy minimalnym wsparciu ze strony pracowników, lub całkowicie bez ich udziału - dobrze dostosowane do potrzeb mniejszych przedsiębiorstw. Uczestniczący w projekcie duńscy partnerzy (DTI/Odense) dopracowują procedury pracy oraz systemy obejmujące wszystkie etapy cyklu życia robotów, w tym bezpieczną, jednoczesną pracę ludzi i robotów nad poszczególnymi zadaniami oraz wzajemne uczenie się i czerpanie z wcześniejszych doświadczeń. W ramach projektu Chiroping (1), którego partnerem jest Uniwersytet Południowej Danii ('University of Southern Denmark'), opracowywane są rozwiązania z dziedziny czucia oraz percepcji przeznaczone do stosowania w sonarach. Czerpiąc inspirację z natury, naukowcy tworzą modele biomimetyczne - obserwując gatunki nietoperzy, które żywią się insektami oraz owadami zbieranymi z powierzchni wody - w celu zbadania w jaki sposób roboty mogą funkcjonować w środowisku o ograniczonej lub zerowej widoczności. Dobre rozwiązania, trans graniczność Mobilność, czyli łatwość, z jaką obywatele mogą podróżować i pracować na obszarach innych krajów, stanowi jeden z filarów Unii Europejskiej. UE dokonała znaczącego postępu na drodze do rynku wewnętrznego dóbr i usług. Jednak wciąż pozostaje wiele do zrobienia, zanim w Europie powstanie także wspólny rynek "cyfrowy", szczególnie w dziedzinie e-administracji. Przykładem może być trans graniczna opieka zdrowotna. Duńskie Ministerstwo Zdrowia odgrywa znaczącą rolę w pilotażowym projekcie z zakresu e-administracji, w którym uczestniczy 23 europejskich państw, w tym członków UE, we współpracy z krajowymi Centrami Kompetencji ds. rozwiązań teleinformatycznych z dziedziny opieki zdrowotnej ('eHealth Competence Centres'). Celem projektu o nazwie "Inteligentne, otwarte usługi dla europejskich pacjentów" ('Smart open services for European patients' - epSOS), finansowanego w ramach Programu Ramowego na rzecz Konkurencyjności i Innowacji ('Competitiveness and Innovation framework Programme' - CIP), jest zwiększenie jakości opieki zdrowotnej oraz bezpieczeństwa obywateli podróżujących, pracujących lub mieszkających tymczasowo w innym kraju europejskim oraz realizacja działań na rzecz ogólnoeuropejskich umów dotyczących kompatybilności. Uczestnicy konsorcjum pracują nad rozwiązaniami, które pozwolą usprawnić pracę elektronicznych systemów kart pacjentów. W pierwszym etapie prace skupione zostaną wokół skróconych kartotek pacjentów oraz danych dotyczących stanów nagłych, a także wokół historii przyjmowanych leków oraz wokół rozwiązań z zakresu elektronicznych recept. Jednocześnie południowa Dania, wraz z dziewięcioma krajami UE, uczestniczy w projekcie CIP, którego celem jest zwiększenie dostępności elektronicznych danych medycznych dla obywateli, za pośrednictwem internetu. Naukowcy pragną stworzyć narzędzia internetowe, które zapewnią możliwość wyszukiwania informacji oraz dokonywania wyborów, tym samym przekazując więcej władzy w ręce pacjentów. Wraz ze starzeniem się europejskiego społeczeństwa prawdopodobnie wzrośnie zapotrzebowaniem na usługi z zakresu opieki zdrowotnej. W związku z powyższym uczestnicy projektu "Umożliwianie użytkownikom dostępu do informacji i usług" ('Support users to access information and services' - Sustains) pragną polepszyć jakość opieki, a jednocześnie zwiększyć wydajność oraz ograniczyć koszty tego typu usług. Także nauki ścisłe Duńscy partnerzy wnoszą także cenny wkład na rzecz odkryć w dziedzinie chemii i fizyki, które być może pozwolą w ciągu najbliższych dekad zrewolucjonizować informatykę. Przykładowo uczestnicy projektu "Macierz dla informatyki chemicznej" ('Matrix for chemical IT' - Matchit) opracowują molekularne kontenery, tak zwane "chemitenery" ('chemitainers'), które pozwolą sterować przebiegiem reakcji molekularnych, tworzących swego rodzaju, uproszczone "mokre" komputery. System Matchit będzie mógł imitować wewnętrzne funkcje komórki biologicznej (samo-programowanie, samo-replikacja, samo-naprawa oraz samoorganizacja) poprzez określanie i wytwarzanie elementów niezbędnych do przetwarzania informacji oraz do podtrzymywania istnienia samego systemu. Ta programowalna "chemia informacji" ('information chemistry') bazuje na technologii systemów mikro-elektromechanicznych ('Micro-electro-mechanical systems' - MEMS) i otwiera wrota do nowych zastosowań informatyki w naukach biologicznych, chemii oraz nanotechnologii. Prace projektowe obejmują tworzenie platformy umożliwiającej opracowywanie "organicznych komputerów przyszłości" oraz lepsze zrozumienie mocy obliczeniowej wzajemnie powiązanych procesów produkcyjnych i informacyjnych, które zachodzą na przykład w świcie biologicznym. Pionierskim projektem Matchit kieruje Uniwersytet Południowej Danii ('University of Southern Denmark'). Celem projektu Phasors (2) jest natomiast opracowanie optycznych wzmacniaczy fazoczułych ('phase-sensitive amplifier' - PSA) i zastosowanie ich w szerokopasmowych sieciach szkieletowych o przepustowości 40 Gbit/s. Uczestnicy projektu, do których należy duńska firma Ofs Fitel Denmark ApS, pragną zapewnić europie przywództwo w tej kluczowej, chociaż wciąż stosunkowo mało zbadanej, dziedzinie. Technologia PSA może się okazać "przełomową" w kontekście przyszłej łączności optycznej, stanowiąc podstawę wzmacniaczy o bardzo niskich szumach oraz umożliwiając realizację szeregu ultra-szybkich funkcji przetwarzania optycznego w kontekście sieci, przez które przesyłane są w bardzo wydajny sposób sygnały kodowane dwufazowo ('phase-encoded signals'). Podobnie jak w przypadku wielu pozostałych projektów badawczych, opisanych w niniejszym przeglądzie, konkretne korzyści oraz zalety oferowane przeciętnemu użytkownikowi przez powyższe technologie, są trudne do wyobrażenia. Jednak prace uczestników projektu Phasors mogą doprowadzić do szybszego i bardziej wydajnego przetwarzania danych. Dzięki temu możliwe będzie na przykład równoczesne pobieranie dziesiątków dużych plików multimedialnych przez mieszkańców tego samego gospodarstwa domowego. Szybszy internet szerokopasmowy dla każdego obywatela to jeden z kluczowych punktów Strategii Cyfrowej UE, a prace badawcze prowadzone przez uczestników projektu Phasors oraz projektów pokrewnych, dotyczące sieci przyszłości oraz internetu przyszłości, są niezbędne do osiągnięcia tego celu. Wszystkie projekty wspomniane w niniejszym artykule sfinansowano w ramach Siódmego Programu Ramowego UE lub w ramach CIP. Więcej informacji na temat poszczególnych projektów oraz ich finansowania dostępne jest w arkuszach projektów, znajdujących się w sekcji "użyteczne odnośniki". Użyteczne odnośniki: - projekt AEOLUS - projekt TAPAS - projekt Chiroping - projekt Matchit - projekt Phasors - projekt epSOS - Informacje na temat projektu Sustains w bazie danych Europa - Informacje na temat projektu SMErobotics w bazie danych CORDIS Odnośne publikacje: - "Od e-administracji po e-współwładzę" - 'Going from e- to we-government' - "Ulepszanie globalnej transmisji danych w ramach finansowanego przez UE projektu" - 'EU-funded project improves global data transmission' - "Nowatorski, bezszumowy wzmacniacz optyczny" - 'Novel optical amplifier without the noise' - "Uczestnicy projektu badawczego opracowują sonar dla systemów robotycznych, imitujący zmysł nietoperzy" - 'Project to develop bat-like sonar for robotic systems'