Immunogenność uśpionych prątków gruźlicy
Prątek gruźlicy (Mtb) – patogen będący przyczyną gruźlicy – ma niezwykłą zdolność adaptacji w różnych środowiskach organizmu żywiciela, która pozwala mu przetrwać. By uniknąć usunięcia przez system odpornościowy, patogen przechodzi w stan uśpienia, w którym może pozostać przez kilka lat, nie wywołując widocznych objawów choroby. Przejście to wiąże się ze zmianami ekspresji antygenów niezbędnych do aktywacji limfocytów T zastymulowanych we wczesnej fazie infekcji. Aby dokładniej wyjaśnić mechanizm uśpienia, UE sfinansowała inicjatywę "Immunogenność lipidów niereplikujących prątków gruźlicy w stanie utajenia" (MILD-TB). W ramach projektu przeanalizowano wariacje bakterii w metabolizmie lipidów oraz ich skład, jako że reakcje immunologiczne na mykobakteryjne antygeny lipidowe stanowią ważny mechanizm obronny. Korzystając z metody hodowli in vitro, która przypominała stan uśpienia Mtb, partnerzy projektu przeanalizowali immunogenność lipidów wyizolowanych z niereplikującego Mtb in vivo. Przeanalizowano także lipidy uzyskane z izolatów klinicznych w obszarach endemicznych, a następnie porównano je z tymi wyprodukowanymi przez replikujące Mtb. Chcąc objaśnić aktywację in vivo limfocytów T przez uśpione lipidy Mtb, partnerzy projektu wykorzystali te lipidy do uodpornienia transgenicznej myszy CD1b zdolnej do wywołania odpowiedzi mykobakteryjnych lipidowych limfocytów T specyficznych dla antygenu. Zbadano także dokładny mechanizm leżący u podstaw zabicia Mtb w fazie uśpienia wywołanej przez limfocyty T. W ramach projektu MILD-TB udało się uzyskać nowe informacje na temat mechanizmów Mtb unikania reakcji immunologicznej podczas uśpienia. Identyfikacja lipidów związanych z fazą uśpienia doprowadzi do opracowania nowych sposobów leczenia i zapobiegania gruźlicy.
