Rola niekodującego RNA w nowotworach złośliwych
Nowotwór złośliwy jest chorobą genomu, spowodowaną przez mutacje polegające na delecji, amplifikacji lub deregulacji produktów genomowych. Zaledwie 2% ludzkiego genomu ulega transkrypcji i translacji do białek, a do 70% jest przepisywanych na ncRNA. Celem sfinansowanego w ramach unijnego programu Marie Curie projektu "Function of non-coding RNAs in lung cancer" (NCRNALUNGCANCER) było scharakteryzowanie i określenie roli ncRNA w raku płuca. Gen MALAT1 kodujący ncRNA jest markerem przerzutów dalekich i złym czynnikiem rokowniczym na wczesnych etapach niedrobnokomórkowego raka płuca. Naukowcy skoncentrowali się na MALAT1 i opracowali strategię czynnościowego wyciszania transkrypcji ncRNA w ludzkich komórkach poprzez edycję genomu. Stosując syntetyczne nukleazy z palcem cynkowym, skierowane przeciw końcowi 5' MALAT1 wprowadzili różne elementy destabilizujące RNA do genomu ludzki komórek raka płuca. Ta strategia zaowocowała 1000-krotnym wyciszeniem MALAT1 i pozwoliła przeprowadzić dogłębną, czynnościową charakterystykę fenotypu komórki przy utracie funkcji. Komórki bez MALAT1 wykazywały poważne zaburzenia migracji. W modelu przerzutu u myszy komórki pozbawione MALAT1 znacznie rzadziej tworzyły guzy i guzy te były mniejsze. Jednocześnie alternatywna metoda inhibicji MALAT1 w komórkach z użyciem oligonukleotydów antysensownych również znacząco ograniczała powstawanie przerzutów. MALAT1 może więc być markerem przerzutów raka płuc i aktywnie uczestniczyć w ich postawaniu, co czyni ten gen idealnym punktem docelowym dla profilaktyki przerzutów. Ponadto w zestawie 27 próbek gruczolakoraka płuca i odpowiadających im prawidłowych tkanek od tych samych pacjentów naukowcy zidentyfikowali 479 długich ncRNA, których ekspresja różniła się w tkance prawidłowej i zmienionej nowotworowo. Te ncRNA są kandydatami do przyszłych badań czynnościowych. Dane pozyskane w projekcie NCRNALUNGCANCER otworzą drogę do przyszłych odkryć w dziedzinie markerów i cząsteczek aktywnie uczestniczących w rozwoju raka płuc i jego przerzutów. Jako że przerzuty są najczęstszą przyczyną zgonów u chorych na nowotwory, te wyniki będą miały ważne przełożenie na skuteczność leczenia.
Słowa kluczowe
RNA niekodujące, długie RNA niekodujące, lncRNA, lincRNA, ncRNA, nowotwór złośliwy, rak płuca, niedrobnokomórkowy rak płuca, przerzut, MALAT1
