Kontrolowanie uszkodzeń DNA podczas mejozy
Finansowany przez UE projekt "Control of meiosis and oocyte development by DNA damage checkpoints in Drosophila melanogaster" (MEIOSIS & DEVELOPMENT) koncentrował się na mechanizmach nadzoru nad reakcjami na uszkodzenia DNA. Uczestnicy projektu korzystali z komórek jajowych muszki owocowej Drosophila melanogaster jako modelu do badań. Pierwszym zadaniem było zbadanie mechanizmów nadzoru nad chromatyną podczas mejozy i rozwoju pęcherzyków zarodkowych. Badano również aktywację reakcji na uszkodzenia DNA na późnych etapach oogenezy w przypadku deficytów czynnościowych cząsteczek RNA oddziałujących z białkami piwi (piRNA). Te niekodujące cząsteczki RNA są swoiste dla komórek rozrodczych. Zjawisko długiego zatrzymania cyklu komórkowego na etapie profazy I jest zachowawcze wśród zwierząt. U muszki Drosophila, po kondensacji mejotycznej chromatyny do kariosomu, wydaje się ona nieaktywna do etapu I metafazy cyklu komórkowego. Naukowcy uzyskali nowe dane na temat lokalizacji i kolokalizacji białek kohezyjnych dPDS5 w pęcherzyku zarodkowym. W oparciu o te wyniki zaproponowano nowy model zależnego od izolatorów kariosomu. Cząsteczki piRNA chronią genom przed aktywnością transpozonów. Brak tej ochrony w linii komórek rozrodczych muszki Drosophila aktywuje za pośrednictwem CHK2 punkt kontroli podczas środkowej oogenezy. Ten punkt kontroli jest przyczyną powstawania rybonukleoproteinowych (RNP) zlepków w cytoplazmie komórki rozrodczej. Aby zidentyfikować geny kodujące cząsteczki piRNA naukowcy, korzystając z markerów zlepków, przeprowadzili badania przesiewowe szeregu mutacji powodujących wentralizację jaja i odkryli 24 mutanty powodujące tworzenie zlepków. Te odkrycia zostały opublikowane w artykule na temat skuteczności nowych badań przesiewowych i możliwej roli cząsteczek piRNA w reakcji na uszkodzenia DNA. Dane uzyskane w projekcie MEIOSIS & DEVELOPMENT podważają obecne hipotezy na temat istnienia tylko nielicznych czynników aktywacji punktu kontroli. Ogólny obraz uzyskany na podstawie wyników projektu sugeruje, że pośredniczy w tym procesie bardziej złożona sieć oddziaływań.
