Potrojony atak na infekcje przeżuwaczy
Księgosusz i księgosusz rzekomy należą do najbardziej śmiercionośnych chorób zakaźnych inwentarza żywego. Te występujące w Afryce i Azji zakaźne patogeny wymieniane są wśród najgroźniejszych na świecie. Podejmowane są liczne wysiłki mające na celu uniemożliwienie rozprzestrzeniania się tych chorób i zagwarantowanie bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego. Obecnie jedyną metodą pozwalającą kontrolować te schorzenia jest szczepienie. Głównym celem finansowanej ze środków UE inicjatywy RP/PPR Markvac było stworzenie skutecznej szczepionki przeciwko księgosuszowi i księgosuszowi rzekomemu oraz ochrona inwentarza żywego. Ponadto partnerzy projektu chcieli opracować metody diagnostyczne umożliwiające rozróżnianie zwierząt zarażonych od zaszczepionych. Do stworzenia szczepionki wykorzystano genetykę wsteczną aktualnie osłabionych odmian oraz organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO). Szczepionki nowej generacji opisano z uwzględnieniem aktywności biologicznej, stabilności, drogi podania i skuteczności. Skuteczność szczepionek sprawdzono przy pomocy udoskonalonych testów diagnostycznych ELISA, stworzonych do wykrywania przeciwciał markerów szczepionek (markerów dodatnich i ujemnych). Testy te pomogły także poznać epidemiologię obu schorzeń. Aby pomóc monitorować księgosusz i księgosusz rzekomy, zbudowano system informacji geograficznych (GIS) z pełnymi krajowymi mapami częstotliwości występowania chorób, modelami ich przenoszenia i narzędziami wspierania decyzji dotyczących interwencji. Informacje te można wykorzystać do tworzenia strategii monitorowania i kontroli księgosuszu rzekomego w krajach enzootycznych. Połączenie udoskonalonej diagnostyki, ulepszonych szczepionek i technologii monitorowania chorób umożliwia bardziej precyzyjne tworzenie szczepionek i środków kontrolnych. Zastosowanie metod opracowanych w ramach projektu RP/PPR Markvac na terenach zagrożonych infekcją powinno zminimalizować występowanie epidemii i rozprzestrzenianie się wirusów, przyczyniając się do poprawy kondycji gospodarki rolnej.