Przechodzimy do badań toksyczności wyłącznie na liniach komórek ludzkich
Chemikalia poprawiają jakość życia ludzi. Należą do nich środki farmaceutyczne oraz rozliczne produkty, w których składzie są substancje pochodzące z przemysłu chemicznego. Jednakże nie mamy obecnie odpowiednich środków do szybkiej i taniej analizy toksyczności, która miałaby bezpośrednie przełożenia na skutki narażenia ludzi na daną substancję. Obecnie trwa wiele finansowanych ze środków UE projektów, których celem jest lepsze zrozumienie szlaków chemicznych i mechanizmów komórkowych toksyczności. Celem jest stworzenie zautomatyzowanych testów in vitro na liniach ludzkich komórek do wysokoprzepustowej analizy, której wyniki można byłoby interpretować na miejscu. Dzięki finansowaniu przez UE projekt AXLR8 pozwolił na ustanowienie głównego punktu zainteresowania, wokół którego skupiłyby się trwające obecnie prace na tym polu. W projekcie AXLR8 zorganizowano coroczne warsztaty, dyskusje panelowe i fora informacyjne. Służył też jako pomost pomiędzy użytkownikami końcowymi a naukowcami pracującymi nad testem, aby zagwarantować sprostanie zapotrzebowaniom przemysłu i wymogom prawnym. Po zebraniu informacji na temat prowadzonych w ostatnim czasie programie zespół tworzył coroczne raporty z zaleceniami dotyczącymi priorytetów finansowania na rzecz szybkiego osiągnięcia sprecyzowanych celów. Konsorcjum opracowało narzędzia, zachęcało do ustanawiania sieci współpracy i podnosiło świadomość publiczną. Skuteczna współpraca, harmonizacja i monitorowanie prac badawczych na poziomie krajowym, Unijnym i międzynarodowym to klucz do sukcesu w całkowitym przejścia do badania toksyczności na liniach komórek ludzkich. W projekcie AXLR8 udało się stworzyć podwaliny takiego przejścia, koordynując prace i określając priorytety finansowania badań w ramach programu Horyzont 2020. Wynikami samego projektu są liczne publikacje na łamach renomowanych czasopism naukowych. Wizja całkowitej rezygnacji z testów na zwierzętach przy jednoczesnym znaczącym zwiększeniu skuteczności i wydajności analiz może niedługo stać się rzeczywistością.