Obliczanie wieku biologicznego człowieka
Wpływ na tempo starzenia się człowieka mają czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. Aby zmierzyć rzeczywisty wiek biologiczny danej osoby i przewidzieć rozwój chorób, konieczne jest zidentyfikowanie powiązanych z wiekiem zmian służących za biomarkery. Choć proponowano wiele możliwych biomarkerów, to żaden pojedynczy pomiar nie okazał się skuteczny. Może to wynikać z wielosystemowej natury starzenia się, która wymaga analizowania wielu parametrów na raz. W tym kontekście, uczestnicy finansowanego przez UE projektu "European study to establish biomarkers of human ageing" MARK-AGE zaproponowali, by identyfikować zbiór biomarkerów umożliwiający dokładny pomiar wieku biologicznego. W tym celu przeprowadzono duże badanie na ponad 2300 osobach w różnym wieku, z siedmiu miejsc w Europie. W drugiej badanej grupie znaleźli się pacjenci posiadających długowiecznych rodziców, którzy mieli długowieczne rodzeństwo. Wszyscy pacjenci biorący udział w badaniu dostarczyli danych antropomorficznych, klinicznych i społecznych. Przeprowadzono takie badania fizykalne, jak pomiar indeksu masy ciała, obwodu talii i bioder oraz ciśnienia krwi i tętna. Ponadto, od pacjentów pobrano krew obwodową do dalszej analizy genetycznej immunofenotypowania. Zbadano szereg domniemanych markerów związanych z DNA, takich jak metylacja DNA, naprawa DNA i długość chromosomów. Na poziomie białek, naukowcy przyjrzeli się określonym modyfikacjom białek i oznakom ich uszkodzenia. Ponieważ odpowiedź immunologiczna pogarsza się wraz z wiekiem, oceniono także szereg parametrów immunologicznych, takich jak poziom przeciwciał i cytokin. Badanie objęło także oznaczanie markerów metabolizmu i stresu oksydacyjnego. Z tej grupy wybrano dziesięć biomarkerów, ze względu na ich zdolność do lepszego korelowania wieku biologicznego i chronologicznego w populacji. Wyniki analizy tych biomarkerów wykorzystano następnie do obliczenia wyniku, który stanowi przewidywanie wieku biologicznego danej osoby. Długofalowym celem projektu MARK-AGE było stworzenie modelu matematycznego, który umożliwiłby przewidywanie wieku biologicznego przy pomocy tych 10 biomarkerów. Pomoże on w tworzeniu nowych strategii przeciwdziałania procesom starzenia się u coraz szerszej grupy populacji.
Słowa kluczowe
Starzenie się, choroby, wiek biologiczny, model matematyczny, biomarkery, genetyczne, immunofenotypowanie