Rola mikrośrodowiska w przerzutach nowotworowych
Podczas rozprzestrzeniania się choroby nowotworowej komórki nowotworowe nabywają zdolność migracji i wzrostu w odległych miejscach, przedostając się do krwi lub naczyń limfatycznych. Przez lata naukowcy badali warunki sprzyjające przerzutom nowotworowym. Naukowcy z finansowanego przez UE projektu MICROENVIMET (Understanding and fighting metastasis by modulating the tumour microenvironment through interference with the protease network) zaproponowali zbadanie roli mikrośrodowiska nowotworowego w inicjowaniu i rozprzestrzenianiu przerzutów raka. Uzupełnieniem tych badań było gromadzenie dowodów wskazujących na zdolność pierwotnych guzów do indukowania wczesnych zmian w mikrośrodowisku lokalnym w oddalonych narządach, co powoduje tworzenie się niszy metastatycznej dla krążących komórek nowotworowych. Napływ komórek przerzutowych jest poprzedzony osadzaniem się składników macierzy, co wskazuje na kluczową rolę mikrośrodowiska w powstawaniu przerzutów. Działania w ramach projektu MICROENVIMET koncentrowały się zarówno na czynnikach komórkowych, jak i molekularnych związanych z regulacją rozprzestrzeniania się przerzutów choroby nowotworowej na inne organy. Kompartmentacja komórki obejmuje nie tylko komórki nowotworowe, ale także komórki śródbłonka naczyń krwionośnych lub limfatycznych, perycyty, komórki mięśni gładkich, fibroblasty, komórki odpornościowe i zapalne oraz małą podpopulację nowotworowych komórek macierzystych. Naukowcy wykorzystali model mysi MMTV-PymT raka piersi z przerzutami i przeprowadzili profilowanie molekularne. Zidentyfikowali zestaw niekodujących cząsteczek RNA, które były modulowane podczas przerzutów związanych z nowotworem piersi. Odkryli również, że specyficzne metaloproteinazy macierzy zewnątrzkomórkowej i katepsyny przyczyniają się do rekrutowania komórek nosiciela w guzach pierwotnych, a także do rozrostu nowotworu i przerzutów. Zidentyfikowano dodatkowe cząsteczki odpowiedzialne za tworzenie niszy metastatycznej oraz przeprowadzono ocenę przeciwciał monoklonalnych neutralizujących te docelowe białka pod kątem ich potencjału terapeutycznego. Opracowano także system oparty na nanocząsteczkach mający na celu dostarczanie inhibitorów proteazy in vivo. Badanie MICROENVIMET pogłębiło naszą wiedzę na temat interakcji między komórkami gospodarza a komórkami nowotworowymi w kontekście mikrośrodowiska nowotworu. Identyfikacja białek ekspresjonowanych przez przedział zrębowy i ich rola w przerzutach nowotworowych przyczynią się do kształtowania przyszłości terapii przeciwnowotworowych.
Słowa kluczowe
Mikrośrodowisko, nowotwór, przerzut, MICROENVIMET, niekodujące RNA
