Czyszczenie wymienników ciepła
W około 65% wszystkich procesów chemicznych i energetycznych wykorzystywany jest pewien rodzaj systemu wymienników ciepła. W systemach tych często osadzają się niepożądane materiały, co pogarsza ich skuteczność, powodując ogromne straty finansowe i szkody środowiskowe. Obecnie brak jest rozwiązania umożliwiającego czyszczenie takich systemów przesyłających gorące, chemicznie reaktywne ciecze podczas ich pracy. Opracowania odpowiedniej technologii podjęli się uczestnicy projektu CLEANEX (A method for on-line cleaning of heat exchangers to significantly increase energy efficiency in the oil, gas, power & chemical process sectors), finansowanego ze środków UE. Zamiast czyszczenia rur po nagromadzeniu się zanieczyszczeń, nowa metoda hamuje ich osadzanie i pozwala utrzymać rury w czystości przy pomocy pocisków, które przemieszczają się cały czas w systemie. Prace podzielono na trzy etapy. Pierwszy z nich dotyczył zgromadzenia wiedzy potrzebnej do walidacji proponowanej koncepcji. W drugiej fazie prowadzono szeroko zakrojone prace rozwojowe oraz testy wszystkich potrzebnych technologii, a także całego prototypu. Opracowana metoda polega na stałym przepuszczaniu pocisków przez gorące rury wymiennika ciepła, oczyszczające go zanim dojdzie do nagromadzenia się zanieczyszczeń. W ramach projektu opublikowano w sumie 11 informacji o rozwiązaniach technicznych, które oznaczają, że prototypowy system działał zgodnie z założeniami. W ostatniej fazie przeprowadzono przygotowania do objęcia ochroną patentową nowych rozwiązań i wprowadzenia ich na rynek. Opatentowano niektóre technologie — pociski i system ich wprowadzania do rur — umożliwiające usuwanie zanieczyszczeń węglowodorowych w wymiennikach ciepła. Osiągnięcia projektu CLEANEX oznaczają poprawę sprawności wymienników ciepła, a tym samym skrócenie czasu potrzebnego na ich konserwację. Omawiana inicjatywa niesie ze sobą duży potencjał rynkowy, a dodatkowo może przyczynić się do ograniczenia emisji dwutlenku węgla.
Słowa kluczowe
Wymiennik ciepła, porastanie, czyszczenie, pociski, węglowodór
