Potężna moc flory bakteryjnej jelit
Problemy zdrowotne powiązane z dietą są już widoczne nawet u młodych Europejczyków. Chodzi tu między innymi o cukrzycę, raka i choroby układu krążenia. Jednym ze sposobów na ograniczenie tego zjawiska może być manipulowanie florą bakteryjną jelit w ramach potencjalnych metod profilaktycznych. Dzięki współpracy specjalistów wielu dziedzin z przemysłem spożywczym, w ramach projektu Tornado powstała kompleksowa ocena mechanizmów działania produktów dietetycznych w porównaniu z podejściami bardziej tradycyjnymi. Uczestnicy projektu Tornado wykorzystali w swoich badaniach dane dotyczące europejskich grup społecznych, należących do trzech głównych grup wiekowych, w tym kohorty bliźniąt oraz noworodków. Dzięki tym grupom zbudowano obszerny bank danych dotyczących składu flory bakteryjnej, metabolomu surowicy oraz danych klinicznych i dietetycznych. Utworzono także bank tkanek ludzkich, aby zbadać wymianę sygnałów flory bakteryjnej w okresie poporodowym. Zbadano też tolerancję pokarmową (brak odpowiedzi immunologicznej na bakterie zawarte w żywności i komensalne), będącą mechanizmem odpornościowym jelit. Po otrzymaniu fragmentów tkanki ludzkiego jelita metodą LCM, badana jest duża grupa genów, które prawdopodobnie uczestniczą w procesach odpornościowych, metabolicznych i losu komórki. Ważne miejsce w badaniach Tornado zajmuje bakteria Lactobacillus, a naukowcy starają się ustalić, czy probiotyk ten ma długofalowy pozytywny wpływ na częstotliwość występowania chorób dzięki modyfikowaniu składu flory bakteryjnej jelit. Ponieważ istnieją dowody na silną zależność między celiakią a florą bakteryjną jelit, naukowcy uczestniczący w projekcie rozpoczęli wszechstronne badania nad składem mikrobiomu u dzieci cierpiących na tę chorobę. Inny cel badań dotyczył określenia wpływu diety, w tym szczególnie diety bogatej w mięso i ubogiej w błonnik, na florę bakteryjną jelit oraz markery otyłości w grupie zdrowych osób dorosłych. Flora bakteryjna jelit może wpływać na regulację genów docelowych i szklaków sygnałowych. Aby zbadać to ważne zjawisko, naukowcy opracowali kilka modeli mysich pozbawionych kluczowych receptorów i genów. Okazało się między innymi, że bakterie Gram-ujemne mogą prawdopodobnie sprzyjać zwiększeniu odporności na insulinę. Wykazano ponadto, że różne składniki diety wpływają na florę bakteryjną jelit, tolerancję na glukozę oraz ogólnie na białą tkankę tłuszczową u myszy otyłych ze względu na przyjmowaną dietę. Jest także bardzo prawdopodobne, że poszczególne szczepy bakterii mogą znacząco wpływać na ogólnoustrojowe odpowiedzi immunologiczne jelit (limfocyty T). Badania Tornado pomogą poprawić stan zdrowia ogółu ludności. Dzięki działaniom edukacyjnym, rozpoczynającym się już na etapie szkolnym i mającym na celu skorygowanie nieprawidłowych nawyków żywieniowych, możliwe będzie znaczne ograniczenie kosztów społecznych i finansowych otyłości. Projekt dostarczy także wysokiej jakości informacji, które można będzie wykorzystać w oświadczeniach zdrowotnych umieszczanych na przykład na probiotykach. Ogólnie rzecz biorąc, projekt Tornado powinien doprowadzić do stworzenia platformy umożliwiającej różnym grupom docelowym, w tym osobom starszym, odpowiednio dobierać dietę.
