Nowe badania usprawniają europejską gospodarkę gleb
Gleba jest zasobem nieodnawialnym, niezbędnym dla rolnictwa i leśnictwa. Reguluje również cykle biogeochemiczne i wodne oraz bioróżnorodność. Aby można było korzystać z europejskich gleb w sposób zrównoważony, potrzebna jest solidna wiedza naukowa na temat zależności między bioróżnorodnością gleby, funkcjami gleby oraz usługami ekosystemowymi. W tym celu powstał finansowany ze środków UE projekt badawczy ECOFINDERS (Ecological function and biodiversity indicators in European soils). Jego celem było opracowanie, ustandaryzowanie i zastosowanie narzędzi do badania ekosystemów gleb oraz stworzenie wskaźników umożliwiających niedrogie monitorowanie jakości gleb. Utworzono pięć długoterminowych obserwatoriów w różnych strefach klimatycznych i na terenach, na których gleby użytkowane są w różny sposób. Dane pochodzące z obserwatoriów ujawniły, że właściwości chemiczne i fizyczne gleby, jak również wykorzystanie gruntów mają wpływ na bioróżnorodność. Naukowcy ustalili ponadto, że dżdżownice i ich różnorodność ma znaczący wpływ na właściwości chemiczne gleby. Przedmiotem badań projektu ECOFINDERS był także obieg substancji odżywczych oraz interakcje chemiczne, biologiczne i fizyczne między życiem nad i pod poziomem gruntu. Zespół wyselekcjonował i zwalidował odnośne wskaźniki dotyczące biologicznej bioróżnorodności gleb, funkcji i usług ekosystemowych oraz standardowe procedury operacyjne dla pobierania próbek gleby. Następnie opracowano ramy koncepcyjne łączące bioróżnorodność gleb i usługi ekosystemowe z ich wartością ekonomiczną. Powstał również model łączący usługi hydrologiczne dostarczane przez gleby z bioróżnorodnością gleb i decyzjami podejmowanymi przez rolników. Omawiane prace pomogą Komisji Europejskiej w przygotowaniu polityk mających na celu zachowanie tego cennego zasobu dla przyszłych pokoleń.
Słowa kluczowe
Gleba, monitoring i ocena, bioróżnorodność, rolnictwo, leśnictwo, usługi ekosystemowe