Bariery w dostępie do leków
Wśród barier uniemożliwiających dostęp można wymienić wysokie koszty, ograniczenie zasobów oraz ograniczenia technologiczne, a także prawa własności intelektualnej. Ponadto wiele obiecujących leków i szczepionek, opracowywanych zwykle przez firmy prywatne, nie dociera na rynek z powodu braku inwestycji. Celem finansowanego przez UE projektu "Access to pharmaceuticals" (ATP) było rozwiązanie tych problemów i zapewnienie dostępu do leków. Naukowcy pracowali nad usprawnieniem polityki udzielania licencji, analizowali istniejące partnerstwa na rzecz rozwoju produktu oraz skutki obowiązkowego udzielania licencji. Społeczna odpowiedzialność w kwestii licencjonowania (SRL) odnosi się do polityki udzielania licencji na własność intelektualną w sposób wspomagający opracowywanie leków, przy równoczesnym zachowaniu dostępności tych leków w krajach rozwijających się. W ramach projektu opracowano przewodnik dotyczący SRL, by rozpowszechniać informacje oraz zwiększać poparcie dla tych zagadnień i związanych z nimi zasad. Analizy przypadków partnerstwa na rzecz rozwoju produktu ujawniły, że sposób zarządzania prawami własności intelektualnej zmienia się w kierunku promowania opracowywania nowych leków. W przypadku poszukiwania szczepionki przeciwko gorączce denga ustalono, że na drodze do opracowania szczepionki stoi raczej prawodawstwo ograniczające wykorzystanie technologii rekombinacji DNA, a nie kwestie praw własności intelektualnej. Wprowadzenie tych szczepionek na rynek będzie jednak wymagać znacznych nakładów finansowych i logistycznych na różnych etapach tego procesu. Uczestnicy projektu ATP zajęli się analizowaniem obowiązującej w kilku krajach polityki związanej z obowiązkowym udzielaniem licencji, mającej na celu ułatwianie dostępu do leków generycznych. Ustalili, że jest to skuteczny mechanizm, który wymaga jednak wprowadzenia usprawnień niezbędnych do skuteczniejszego zaspokajania potrzeb krajów rozwijających się.
Słowa kluczowe
Własność intelektualna, społeczna odpowiedzialność w kwestii licencjonowania, partnerstwo na rzecz rozwoju produktu, obowiązek udzielania licencji, kraje rozwijające się
