Znaczenie wiązania białek organizmu
TG mogą tworzyć stabilne struktury, takie jak skrzepy krwi, skóra i włos. Mechanizmy molekularne występowania chorób przy rozregulowaniu działania transglutaminazy nie zostały dokładnie poznane. W ramach finansowanego ze środków UE projektu TRANSPATH (Transglutaminase in disease: A novel therapeutic target?) zbadano powiązane z TG choroby ludzkie oraz wspierano wymianę wiedzy między siedmioma partnerami akademickimi i pięcioma komercyjnymi. Zadaniem konsorcjum było określenie molekularnej roli TG, tak aby opracować odpowiednie inhibitory i terapie. Macierz zewnątrzkomórkowa jest ważnym elementem strukturalnym i funkcjonalnym znajdującym się między komórkami zwierzęcymi. Naukowcy z projektu opracowali modele i zidentyfikowali czynniki determinujące położenie TG na powierzchni komórek i wpływ na składanie macierzy międzykomórkowej. Jako że TG stanowi potencjalnie cząsteczkę docelową leków przeciwko silnie złośliwym guzom, naukowcy pracowali też nad nowymi związkami i przeciwciałami, które hamowałyby działanie tego enzymu. Choroby zwyrodnieniowe układu nerwowego wiążą się z ogromnymi kosztami społeczno-ekonomicznymi. Ostatnie badania wskazują na nietypowo wysoki poziom TG u osób z chorobą Huntingtona. Zespół przeanalizował rolę badanego enzymu w patogenezie pląsawicy Huntingtona oraz w naciekaniu i migracji monocytów, uczestniczących w procesie zapalnym w przebiegu stwardnienia rozsianego. Celiakia ma poważne skutki zdrowotne, a jedyną dostępną metodą jej leczenia jest dieta bezglutenowa. Celowana terapia oznaczałaby dla pacjentów uwolnienie się od bardzo kłopotliwych ograniczeń w życiu codziennym. Naukowcy zbadali rolę TG w uszkodzeniach jelita cienkiego wywołanych przyjmowaną z diety gliadyną. Opracowanie leczenia chorób ujętych w projekcie oznaczałoby istotne oszczędności dla służby zdrowia oraz znaczącą poprawę komfortu życia pacjentów. Prace projektu były też okazją dla ustanowienia i rozwoju interdyscyplinarnej sieci szkoleniowej dla wysoko wykwalifikowanych naukowców z branży biotechnologicznej w Europie.
Słowa kluczowe
Transglutaminaza, celiakia, nowotwór dający przerzuty, neurodegeneracja, TRANSPATH
