Pobudzanie kreatywności muzycznej
Dzięki wsparciu ze środków UE projekt "Sociocultural enablers and inhibitors of musical creativity: A cross-cultural comparison" (MUSICALCREATIVITY) zbadał kultury muzyczne, aby stwierdzić, czy niektóre z nich propagują większą kreatywność niż inne, a jeżeli tak, to dlaczego. W tym kontekście przyjęto dwa zasadnicze cele: określenie społeczno-kulturowych czynników aktywujących i hamujących kreatywność muzyczną oraz zrozumienie ich mechanizmów oddziaływania. Trzecim celem było zalecenie strategii, które będą promowały szersze zaangażowanie w działania twórcze i zwiększenie kreatywnego podejmowania ryzyka. Po wytypowaniu Helsinek w Finlandii, Kapsztadu w RPA i Los Angeles w Stanach Zjednoczonych, członkowie projektu przeprowadzili analizy porównawcze przypadków, aby stworzyć podstawy do porównań międzykulturowych. Sceny muzyczne w tych trzech obszarach zostały wybrane ze względu na ich wyróżniające się postawy kulturowe i systemy wyznaniowe, a także odmienne podejście do edukacji muzycznej i jej finansowania. Charakteryzują się także liczebnością scen muzycznych oraz różnym stopniem instytucjonalizacji, komercjalizacji, różnorodności etniczno-kulturowej i nierówności społeczno-gospodarczej. Wybrano muzyków zajmujących się gatunkiem klasycznym, jazzem i miejscowym folkiem/muzyką tradycyjną. W każdej z trzech scen przeprowadzono badania ilościowe, które obejmowały obserwację etnograficzną uczestników występów, próby i ćwiczenia, a także szczegółowe wywiady. Transkrypcje wywiadów ze 110 muzykami, pedagogami i innymi przedstawicielami świata muzycznego posłużyły za główne źródło do opracowania wyników i wniosków. Dane etnograficzne wykorzystano do sformułowania i skontekstualizowania danych uzyskanych w ramach wywiadów. Pozwoliło to na dokładniejszą i bardziej uwrażliwioną kulturowo interpretację. W badaniu opracowano model opisujący, co implikuje kreatywność muzyczna, oraz zidentyfikowano wewnętrzne zasoby zasilające ten rodzaj kreatywności, a także czynniki społeczno-kulturowe promujące ją i hamujące. W projekcie MUSICALCREATIVITY zdołano także wyjaśnić mechanizmy rozwojowe i społeczno-psychologiczne, za sprawą których czynniki społeczno-kulturowe wpływają na zdolność do kreatywności muzycznej. Następnie opracowano strategie, które pomogą w przezwyciężaniu zahamowań i wspieraniu zwiększonej kreatywności. Strategie te można wykorzystać na poziomie indywidualnym, edukacyjnym i politycznym. Projekt MUSICALCREATIVITY skutecznie przyczynił się do poprawy teoretycznego zrozumienia natury kreatywności, wykraczającej poza sferę muzyki. Proponowane zastosowania praktyczne pomogą zwiększyć świadomość praktyk hamujących kreatywność i promować szersze zaangażowanie społeczne, jak i większy stopień kreatywnego podejmowania ryzyka.
