TAK dla ćwiczeń, NIE dla cukrzycy
Zaburzenia lub zniszczenie wytwarzających insulinę komórek beta trzustki jest główną przyczyną cukrzycy. Naukowcy ustalili, że regularne, umiarkowane ćwiczenia fizyczne mogą zapobiegać zapadnięciu na cukrzycę, będącą chorobą autoimmunologiczną, lub pogorszeniu stanu osoby chorej. Celem projektu IMMEEDIA (Immunomodulatory effects of exercise in type 1 diabetes) było wszechstronne przeanalizowanie korzyści z ćwiczeń w łagodzeniu objawów lub zapobieganiu cukrzycy typu I. Naukowcy przeprowadzili badanie na wielką skalę, korzystając z różnych metod, aby zidentyfikować czynniki genetyczne i epigenetyczne, które predysponują do cukrzycy, jak również biomarkery chorobowe. Komórki beta występują w wyspach Langerhansa trzustki. U chorych na cukrzycę typu I rozwija się toksyczność wobec komórek beta związana ze stresem oksydacyjnym i stanem zapalnym, co wynika z zaburzeń funkcjonowania układu odpornościowego. Przeprowadzono więc badania u pacjentów po przeszczepie wysp trzustkowych. Wyniki ujawniły, że dopasowany do potrzeb pacjenta program treningowy znacząco spowalniał utratę funkcji komórek beta poprzez zwiększenie wrażliwości na insulinę, co z kolei pozwalało obniżyć poziom cukru we krwi. Widoczna też była poprawa w regulacji układu odpornościowego. Przeprowadzono następnie badania na myszach z cukrzycą lecz bez otyłości, aby określić wpływ ćwiczeń fizycznych o umiarkowanym nasileniu na układ odpornościowy i czynności komórek beta. Wyniki są bardzo obiecujące: zaobserwowano poprawę przemiany materii i immunomodulacji. Wyniki projektu stanowią podstawę naukową do stosowania ćwiczeń fizycznych jako metody łagodzenia cukrzycy lub zapobiegania jej. Wyniki te wskazują, że ćwiczenia są najlepszą metodą zapobiegania i leczenia wszelkich zaburzeń przemiany materii. Są nie tylko niedrogie i fizjologiczne, lecz niosą ze sobą bardzo niewielkie ryzyko w przypadku przesadnej realizacji. Wykazanie działania ochronnego ćwiczeń fizycznych na immunomodulację może okazać się też użyteczne w przypadku innych chorób autoimmunologicznych, takich jak toczeń i reumatoidalne zapalenie stawów. Wyniki badania mogą zostać wykorzystane do identyfikacji osób w grupie ryzyka chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, jak również do opracowania interwencji, które ograniczą obciążenie społeczno-ekonomiczne takimi chorobami.
Słowa kluczowe
Ćwiczenia fizyczne, cukrzyca, choroby autoimmunologiczne, komórki beta, przeszczep wysp trzustkowych
