Danio pręgowany pomaga w badaniu schizofrenii
Schizofrenia, będąca chorobą dziedziczną, dotyka blisko 1% populacji na całym świecie. Liczne geny i czynniki środowiskowe wchodzą ze sobą w interakcję, powodując charakterystyczne dla schizofrenii urojenia, które sprawiają, że chorzy interpretują rzeczywistość inaczej niż większość z nas. W ramach projektu DISC1 & AXOGENESIS (In vivo analysis of DISC1 function in synaptogenesis and axonal transport), finansowanego ze środków UE, zbadano gen, który najwyraźniej zwiększa podatność nośników na rozwój schizofrenii. Ów gen, znany jako disrupted in schizophrenia 1 (DISC1), jest kluczowy dla normalnego rozwoju i funkcji komórek mózgowych. Gdy jest uszkodzony za sprawą mutacji, DISC1 traci zdolność do prawidłowego funkcjonowania, wywołując objawy typowe dla schizofrenii u osób, które odziedziczyły jego zmutowaną wersję. Zespół DISC1 & AXOGENESIS posłużył się daniem pręgowanym jako organizmem modelowym, aby zrozumieć, jakie szlaki mózgowe angażuje DISC1. Choć u dania pręgowanego nie występują złożone reakcje behawioralne typowe dla człowieka, jego układ nerwowy jest wystarczająco podobny do naszego, by dało się je porównać na poziomie komórkowym i molekularnym. Naukowcy zbadali rolę DISC1 w transportowaniu cząsteczek wzdłuż włókien komórek nerwowych (liniach transmisyjnych układu nerwowego). Przyjrzeli się także strukturze znanej jako synapsa, która umożliwia komórkom nerwowym przekazywanie sygnałów elektrycznych lub chemicznych do innych komórek nerwowych. Po zmutowaniu genu DISC1 u danio pręgowanego, naukowcy dokonali wizualizacji skutków zaburzenia funkcji DISC1 na pojedynczej komórce nerwowej. W ten sposób być może uda się potwierdzić, czy zakłócenie transportu, w którym pośredniczy DISC1, wzdłuż włókien komórki nerwowej prowadzi do zaburzeń psychicznych powszechnie występujących u chorych na schizofrenię. Znalezienie genów podatności na schizofrenię pozwoliłoby lekarzom identyfikować osoby zagrożone chorobą i niezwłocznie podejmować działania terapeutyczne.
Słowa kluczowe
Danio pręgowany, schizofrenia, DISC1, disrupted in schizophrenia 1, mózg, komórka nerwowa
