Silny europejskich klaster placówek analitycznych z dziedziny fizyki i astronomii
W inicjatywie CRISP (Cluster of research infrastructures for synergies in physics) wzięli udział eksperci z takich dziedzin, jak akceleratory cząstek, detektory, aparatura naukowa i zarządzanie danymi, pracujący dla poszczególnych projektów ESRFI. Partnerzy projektu CRISP opracowali i przetestowali nowatorskie narzędzia diagnostyczne dla wiązek jonowych, podnieśli jakość nadprzewodzących wnęk rezonansowych akceleratora o częstotliwości radiowej oraz zlecili wykonanie prototypu sprzęgacza pojedynczej wnęki o mocy 12,4 kW, w oparciu o innowacyjną koncepcję. Partnerzy ELI i EuroFEL skonstruowali kompaktowe źródło elektronów w paśmie X i przeprowadzili szeroko zakrojone badania w zakresie wiązek sterowanych laserem. Uzyskano nową, rekordową w skali światowej, gęstość ultrazimnych neuronów wynoszącą 120 neutronów/cm3 i przy obniżonych kosztach opracowano nowatorskie neutronowody, uzyskując jeden rząd wielkości w transportowanym strumieniu neutronów. Opracowano koncepcje eksperymentalne i prototypy dla ultraszybkich eksperymentów, o czasie skróconym do attosekund. Partnerzy projektu CRISP wdrożyli wspólne podejście eksperymentalne w zakresie badań biologicznych w zakładach zajmujących się neutronami i promieniami rentgenowskimi, ułatwiając tym samym wspólne korzystanie z wyników badań naukowych. FAIR i SPIRAL2 określiły projekty wspólnego systemu i związanych z nim narzędzi do zdalnej obsługi w obszarach o wysokim napromieniowaniu. Partnerzy projektu CRISP zamówili prototypowy moduł interfejsu czasowego dla detektorów przy pulsacyjnych źródłach światła. Zaprojektowano i zrealizowano wydajne urządzenia chłodzące dwutlenek węgla dla dużych systemów detektorów w fizyce jądrowej. Opracowano i oddano do użytku prototyp detektora wielkoobszarowego do zastosowań w dziedzinie rozpraszania neutronów, oparty na technologii boronu-10. Nadaje się on do produkcji masowej w branży. Opracowaną ogólnounijną bazę danych dla użytkowników federacyjnych (Umbrella) można uogólnić i rozszerzyć na inne branże. Katalogi metadanych i powtarzalny identyfikator zastosowano w kilku partnerskich instytutach. Zebrano wymagania i przypadków użycia dotyczące szybkiej rejestracji danych w systemach przechowywania i archiwach danych. Prototypowy system zbudowany w European XFEL został z powodzeniem przetestowany przy użyciu rzeczywistych danych dotyczących ruchu. Przeprowadzono szczegółową analizę wymagań w zakresie tworzenia sieci dla uczestniczących RI. Wsparto prace nad planem działań na rzecz infrastruktury obliczeniowej ELI i SKA. Działania i rezultaty projektu CRISP opisano w 13 artykułach prasowych i przedstawiono na ponad 100 konferencjach. Owocem prac są także 63 publikacje w czasopismach naukowych.
Słowa kluczowe
Fizyka i astronomia, infrastruktury badawcze, akceleratory, aparatura naukowa, IT i zarządzanie danymi
