Analiza spadku produkcji żywności w UE
Globalizacja, kryzys gospodarczy, zintensyfikowana konkurencja na rynku UE i rosnące ceny żywności w istotny sposób wpływają na sektor produkcji i dystrybucji żywności w Europie. Zbadanie czynników wpływających na konkurencyjność europejskiego przemysłu spożywczego pomoże w przyszłości ograniczyć ich znaczenie. Celem finansowanego ze środków UE projektu COMPETE (International comparisons of product supply chains in the agro-food sectors: Determinants of their competitiveness and performance on EU and international markets) było dokładniejsze zbadanie konkurencji w kontekście łańcucha dostaw żywności w Europie i na świecie. Uczeni przeanalizowali dostępną literaturę na temat konkurencyjności przemysłu rolno-spożywczego oraz przyjrzeli się aktualnej sytuacji łańcucha dostaw. Ustalono, że czynniki takie jak zmiana diety, nowe technologie czy wzrost mechanizacji rolnictwa negatywnie odbijają się na konkurencyjności sektora w Europie. Przeanalizowano, w jaki sposób zmieniają się czynniki dotyczące prawodawstwa, technologii, rynków, zarządzania i innowacji, posługując się zintegrowaną metodą dotyczącą łańcucha dostaw. Uczestnicy projektu COMPETE przyjrzeli się wpływowi tych czynników na przedsiębiorstwa i państwa w wybranych łańcuchach dostaw żywności w UE. Rezultaty tych badań dowodzą, że pomimo wzrostu eksportu i importu w sektorze rolno-spożywczym udział w rynku większości państw członkowskich UE zmniejszył się. Ustalono, że udział nowych państw członkowskich w rynku wzrósł dużo bardziej niż pozostałych państw UE. Z drugiej strony stwierdzono, że trudniejsza sytuacja ekonomiczna w nowych państwach członkowskich i związany z tym brak kapitału można by wykorzystać do wsparcia tych krajów w tworzeniu innowacji oraz w mechanizacji ich sektorów rolno-spożywczych. Sektory rolno-spożywcze w tych krajach okazały się ponadto mało wydajne i produktywne. Uczeni ustalili, że konkurencyjne kraje, takie jak Argentyna, Brazylia czy Rosja, dynamicznie zwiększają swój eksport. Dzięki temu państwom tym udało się zwiększyć swoje wpływy na rynkach międzynarodowych. Zrozumienie wpływu regionalnych i globalnych czynników ekonomicznych na konkurencyjność europejskich sektorów rolno-spożywczych pomoże w przyszłości ekonomistom i planistom w ograniczeniu tego problemu.
Słowa kluczowe
Produkcja żywności, konkurencyjność, łańcuchy dostaw, międzynarodowe rynki, rolno-spożywcze, mechanizacja
