Pokrzepienie dla chorych serc
Celem projektu "Personalized diagnostics and treatment of high risk coronary artery disease patients" (RISKYCAD), finansowanego ze środków UE, będzie rozpoznanie biomarkerów oraz optymalizacja modeli szacowania ryzyka do identyfikacji osób, u których ryzyko wystąpienia potencjalnie śmiertelnego zawału serca lub udaru jest większe. Głównym celem projektu jest opracowanie skutecznych, szytych na miarę strategii terapeutycznych, dostosowanych do indywidualnych potrzeb pacjentów. Naukowcy dokonali znacznych postępów już w ciągu pierwszych 18 miesięcy trwania projektu. Nie tylko oznaczyli genotypy dla 50% kohorty badania LURIC (Ludwigshafen Risk and Cardiovascular Health), ale również ukończyli badanie pilotażowe krążących cząsteczek mikroRNA (miRNA) z 24 próbek osocza. Aktualnie trwają analizy próbek w celu identyfikacji cząsteczek miRNA i biomarkerów lipidomicznych dla stratyfikacji ryzyka. Wnioski dotyczące biomarkerów z badania kohorty LURIC zostaną poddane walidacji z użyciem próbek pochodzących od innych kohort, np. z fińskiego badania COROGENE. Do badania włączono zdrowych ochotników oraz pacjentów z niskim oraz wysokim ryzykiem choroby wieńcowej, u których otrzymywano indukowane pluripotencjalne komórki macierzyste (iPS) z fibroblastów skóry. Naukowcy opracowali już metody różnicowania 16 linii komórkowych iPS w kierunku hepatocytów. Nowo powstałe modele ludzkie komórek iPS zostaną wykorzystane do identyfikacji pacjentów narażonych na wystąpienie choroby wieńcowej na skutek zaburzeń metabolicznych w ich profilu lipidomicznym. Jednym z wyników projektu RISKYCAD było opracowanie i opisanie modeli mysich miażdżycy tętnic wieńcowych i podatności na tworzenie się blaszki miażdżycowej. Naukowcy projektu opracowują również nowe modele mysie choroby wieńcowej z selektywną ekspresją genową, np. SR-BI. Opracowali również nowy algorytm stratyfikacji ryzyka BIO-VILCAD-SCORE dla stabilnej choroby wieńcowej. Stworzyli metodologię oraz przeprowadzili badania przesiewowe formulacji, mogących skutecznie dostarczać antysensowne DNA oraz małe interferujące RNA, czyli oligonukleotydy, do wątroby i blaszek miażdżycowych. Opatentowana platforma analityczna COSS (Clinical Outcomes Search Space) ma posłużyć do odszukania związków między lekami, celami cząsteczkowymi, szlakami, zdarzeniami niepożądanymi i chorobami. Działania te powinny pomóc opracować kilka obiecujących związków, które następnie będą mogły zostać przetestowane w badaniach laboratoryjnych na komórkach i modelach mysich chorób. Badania wstępne z użyciem tranilastu - nieopatentowanego leku na alergię - przyniosły obiecujące rezultaty. Miliony ludzi w całej UE umierają na skutek powikłań choroby wieńcowej. Prace realizowane w ramach projektu powinny pomóc w opracowaniu klinicznych modeli szacowania ryzyka oraz odrębnych biomarkerów. Rozpoznanie pacjentów z grupy wysokiego ryzyka wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych oraz dostosowanie terapii do ich potrzeb ma szansę znacząco poprawić wyniki leczenia oraz jakość życia tych pacjentów.
Słowa kluczowe
Sercowo-naczyniowy, choroba wieńcowa, zawał mięśnia sercowego, spersonalizowane metody diagnostyczne, biomarkery
