Niebo widziane z Europy
Dzisiejszy sukces europejskiej astronomii wynika z połączenia rozproszonych wcześniej zasobów. Dzięki wielostronnym organizacjom, takim jak Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) i Europejska Agencja Kosmiczna (ESA), astronomowie odkryli setki układów planetarnych. Statki kosmiczne docierają do tak egzotycznych miejsc, jak Saturn i jego księżyce. Ze względu na skalę oraz przewidywane koszty planowanych infrastruktur, przy ich wyborze trzeba uwzględnić priorytety badań naukowych wszystkich najważniejszych podmiotów europejskich. Ich budowa i użytkowanie powinny być też prowadzone zgodnie ze wspólnie uzgodnionym planem, umożliwiającym optymalne wykorzystanie środków europejskich i kadr. Takie było też założenie finansowanej ze środków UE inicjatywy "Coordinating strategic planning for European astronomy" (ASTRONET)(odnośnik otworzy się w nowym oknie). Projekt ASTRONET otrzymał grant ze środków siódmego programu ramowego (7PR) z przeznaczeniem na stworzenie trwałego mechanizmu planowania i koordynacji europejskich badań astronomicznych na najbliższe 25 lat. Badania te obejmą najróżniejsze zagadnienia, od naszego Układu Słonecznego po granice widzialnego wszechświata. Projekt ASTRONET angażuje całą społeczność naukową i agencje finansujące badania w rozwijanie wspólnej wiedzy na temat środków finansowych i kadr zajmujących się astronomią we wszystkich krajach europejskich. Przygotowano już grunt pod te działania dzięki przygotowaniu "naukowej wizji dotyczącej europejskiej astronomii" oraz "planu działań w zakresie infrastruktury", uzgodnionych przez wszystkie znaczące agencje finansujące w latach 2007 oraz 2008. Oba dokumenty były wyczerpujące, ale konieczna była ich aktualizacja w celu uwzględnienia teleskopów radiowych i projektów, takich jak Cherenkov Telescope Array (CTA). Ponadto w ramach inicjatywy ASTRONET konsolidowane są wnioski dotyczące odpowiednich technologii oraz w szczególności wirtualnych obserwatoriów na potrzeby eksploracji danych i dużych centrów obliczeniowych. Analizowano także możliwości przyszłego włączenia krajów Europy Środkowej i Wschodniej do europejskiej społeczności astronomicznej. Pierwszym krokiem w tym kierunku była ocena stanu i działalności astronomów z Bułgarii, Chorwacji, Czech, Estonii, dawnej jugosłowiańskiej republiki Macedonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski, Rumunii, Serbii, Słowacji i Ukrainy. Dzięki podjęciu problematyki długofalowych celów naukowych, potrzeb infrastrukturalnych oraz zarządzania zasobami ludzkimi, projekt ASTRONET umocni pozycje europejskiej astronomii na arenie światowej.
