Terapia komórkami śródbłonka
Wrodzone malformacje naczyniowe (CVM) to wady rozwojowe naczyń krwionośnych zlokalizowane głównie w obrębie twarzy i widocznych części ciała. CVM mogą być przyczyną bólu, zagrażać życiu pacjentów oraz powodować deformacje ciała, wywołując problemy emocjonalne i społeczne. Dotychczas nie opracowano skutecznej terapii CVM, a pochodzenie komórkowe tej choroby nie zostało zbadane. Dlatego naukowcy z finansowanego ze środków UE projektu CVM THERAPY (Angiogenesis research to improve therapies for vascular malformations) postanowili wyizolować i scharakteryzować komórki śródbłonka — głównego komponentu komórkowego CVM. Wstępna hipoteza zakładała, że przeprogramowanie komórek śródbłonka wyściełających naczynia żylne w zmienionym chorobowo obszarze na fenotyp mezenchymalny może prowadzić do zmniejszenia drożności tych naczyń, przynosząc istotną poprawę. Badacze pobrali próbki tkanek od ponad 30 pacjentów z CVM, w tym malformacjami naczyń chłonnych, limfangiomatozą, malformacjami tętniczo-żylnymi, angiokeratomą i malformacjami żylnymi. Następnie, po wyizolowaniu chorobotwórczych komórek śródbłonka, wykonali wysokoprzepustowe sekwencjonowanie genomu w celu rozpoznania molekularnych przyczyn CVM. Okazało się, że mutacje występujące w trakcie rozwoju zarodkowego były przyczyną nieprawidłowego rozwoju komórek śródbłonka naczyń chłonnych. W porównaniu do swoich zdrowych odpowiedników, komórki te szybciej się namnażały, miały wyższy wskaźnik przeżywalności, ich migracja w kierunku czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego (VEGF) była nieprawidłowa, a zdolność do tworzenia prawidłowych naczyń ograniczona. Podobny fenotyp zaburzeń w formowaniu się układu chłonnego obserwowano w modelu CVM danio pręgowanego. Badacze zasugerowali, że blokowanie szlaków mTOR i MEK mogłoby być skuteczną metodą leczenia malformacji naczyniowych. Podsumowując, wnioski z badania CVM THERAPY mają ogromne znaczenie nie tylko dla rozwoju biologii naczyniowej, ale także dla powstania nowych metod leczenia.
