Zwalczanie szarki w przypadku moreli europejskich
Szarka to choroba, która odbija się na jakości i ilości zbiorów owoców pestkowych. Do tej pory przeprowadzono wiele działań w kierunku stworzenia roślin pestkowych odpornych na PPV, jednak by zwalczyć szarkę, należny wiele jeszcze zrobić. Celem projektu MARS (Marker assisted resistance to sharka) było zwiększenie produkcji roślin odpornych na PPV i rozpowszechnienie ich w całej UE. Dzięki wytycznym powstałym w ramach wcześniejszych badań, w połączeniu z nowymi strategiami badania odporności chorobowej, naukowcy zidentyfikowali czynniki genetyczne odpowiedzialne za odporność na PPV. Po poznaniu tych czynników zostaną one oznakowane i wykorzystane do wyboru roślin odpornych na PPV. Naukowcy przeprowadzili badania przesiewowe ponad 30 000 drzew morelowych pod kątem odporności na szarkę, z których blisko połowa posiadała pożądane allele związane z odpornością na szarkę. Zespół MARS wprowadza obecnie odporne na chorobę rośliny do programów hodowlanych. W projekcie przyjrzano się także roślinom odpornym na szarkę, pozbawionym jednak znanego genu odporności. Na podstawie tych badań badacze zidentyfikowali nowe źródła odporności i opracowali metody szybkiego znakowania nowych wyznaczników genetycznych. Zespół przeprowadził czynności propagatorskie, nacelowane na producentów owoców, właścicieli szkółek sadowniczych oraz podmiotów świadczących usługi dodatkowe, w celu promowania hodowli i uprawy odpornych na PPV odmian moreli stworzonych przez partnerów projektu MARS. Projekt MARS umożliwił skuteczne przełożenie metod wyboru wspomaganego markerami na warunki małych i średnich przedsiębiorstw oraz implementację wysokoprzepustowej selekcji odpornych na PPV odmian moreli przystosowanych do uprawy w całej Europie. Znacząco wpłynie to na budowanie trwałej odporności na szarkę na poziomie europejskim.
Słowa kluczowe
Szarka, morele, owoc pestkowy, wirus ospowatości śliw, MARS, selekcja wspomagana markerami
