Krążące komórki nowotworowe – droga do spersonalizowanego leczenia raka
Komórki CTC odłączają się od pierwotnego guza lub miejsca przerzutu i krążą w krwi obwodowej, stwarzając możliwość powstania nowych przerzutów. Analiza składu CTC może posłużyć do opracowania spersonalizowanej terapii przeciwnowotworowej. Obecnie komórki CTC można pozyskać tylko od niewielkiego odsetka pacjentów. Zadaniem uczestników finansowanego ze środków unijnych programu CTCTrap(odnośnik otworzy się w nowym oknie) (Circulating tumour cells apheresis: a novel biotechnology enabling personalised therapy for all cancer patients) było umożliwienie izolacji CTC u wszystkich pacjentów z nowotworem rozsianym w celu optymalizacji terapii. Naukowcy uczestniczący w programie CTCTrap zbadali różne sposoby izolowania CTC z dużej ilości krwi (do dwóch litrów). Ostateczny projekt testowany u pacjentów z choroba nowotworową obejmował leukaferezę diagnostyczną (DLA) w połączeniu z zatwierdzonym przez FDA systemem CellSearch® wykrywającym komórki CTC EpCAM+ oraz filtrację frakcji pozbawionej EpCAM w celu uzyskania komórek CTC EpCAM-. DLA to rodzaj pozaustrojowego procesu, w którym krew jest przepuszczana przez aparaturę w celu oddzielenia określonego składnika, a pozostała część jest zwracana do układu krążenia pacjenta. EpCAM (antygen adhezyjny komórek nabłonkowych, ang. epithelial cell adhesion molecule) to glikoproteina ekspresjonowana w komórkach nabłonkowych i większości komórek rakowych. Celem filtracji jest rozróżnienie komórek CTC – komórki te są stosunkowo większe i bardziej sztywne w porównaniu do komórek krwi. To połączenie różnych metod pozwala na izolację większej liczby CTC i kompleksowe scharakteryzowanie nowotworu w czasie rzeczywistym. Weryfikacja tej technologii przy użyciu krwi pacjentów z rakiem prostaty i piersi umożliwiła izolację komórek CTC EpCAM+ oraz EpCAM-. Badania wciąż trwają, ponieważ potrzebne są dalsze, długoterminowe działania mające na celu powiązanie obecności różnych zestawów komórek CTC z wynikami klinicznymi, co w połączeniu z charakteryzacją molekularną i proteinową CTC może przyczynić się do opracowania optymalnej terapii dla pacjentów chorych na nowotwory. Program CTCTrap stanowi znaczący krok w kierunku lepszego przeprowadzania testów i wyboru odpowiedniej terapii przeciwnowotworowej. Poprawia również skuteczność leczenia i ułatwia dostęp do zindywidualizowanej terapii, jednocześnie rozwiązując problem przystępności cenowej.
