Medycyna precyzyjna w leczeniu raka pęcherza moczowego
Postępowanie kliniczne oraz kontrola po operacji raka pęcherza zazwyczaj obejmują analizę moczu, cytologię oraz cystoskopię. Jednakże cystoskopia to inwazyjna i nieprzyjemna procedura, a nowe guzy niekoniecznie pojawiają się w tym samym miejscu. W konsekwencji konieczne jest opracowanie nowych, nieinwazyjnych, ale bardzo dokładnych badań. Nadejście technologii omicznych zrewolucjonizowało sposób rozumienia patofizjologii choroby, umożliwiając tworzenie profili dużych fragmentów molekularnych począwszy od poziomu genomowego aż po poziom metabolomowy. Może to pomóc w znalezieniu biomarkerów chorobowych dla spersonalizowanych strategii diagnostycznych i terapii. Celem finansowanego przez UE projektu DIPROMON (Multimodular biomarker analysis workflow for diagnosis, prognosis and monitoring of drug treatment response in bladder cancer) była identyfikacja profilu molekularnego pozwalającego przewidywać prawdopodobieństwo nawrotu oraz stopnia inwazyjności raka pęcherza moczowego i mogącego służyć jako wskaźnik prognostyczny skuteczności leczenia. Partnerzy projektu przeprowadzili metaanalizę danych pochodzących z różnych badań transkryptomu, proteomu i metabolomu oraz literatury dotyczącej indywidualnych cech molekularnych raka pęcherza moczowego. Ich wysiłki zostały zwieńczone zbiorem 1300 molekuł związanych z rakiem pęcherza. Zostały one następnie odwzorowane w postaci sieci interakcji białek oraz powiązane z poszczególnymi szlakami molekularnymi. W następnej kolejności wybrano reprezentatywnych kandydatów na biomarkery dla każdego procesu molekularnego zachodzącego w chorobie postępującej oraz wykorzystano je do opracowania testów i protokołów analizy komórkowej. Powyższe ramy analityczne, w połączeniu ze specjalistycznym oprogramowaniem, zostały wykorzystane do oceny ryzyka nawrotu oraz rozwoju choroby. Naukowcy potwierdzili zasadność tej opartej na biomarkerach metody klasyfikacji oraz stratyfikacji pacjentów w niezależnym badaniu i dowiedli jej przydatności w wykrywaniu nawrotów raka pęcherza moczowego. Co więcej, metoda ta umożliwiła im przeanalizowanie skuteczności konkretnych leków. Reasumując, procedury diagnostyczne opracowane podczas projektu DIPROMON zwiększą dokładność diagnostyczną w przypadku raka pęcherza moczowego i ogromnie pomogą w podejmowaniu decyzji o leczeniu. Co więcej, nieinwazyjny charaktery testów umożliwi ich stosowanie do kontrolowania reakcji organizmu na leczenie i zapewni większą zgodność.
Słowa kluczowe
Rak pęcherza, techniki omiczne, biomarker, DIPROMON, stratyfikacja pacjentów
