Podstawy gospodarcze innowacji społecznych
Europa stoi w obliczu licznych złożonych i wzajemnie powiązanych wyzwań społeczno-ekonomicznych, które ewidentnie przybrały na sile wskutek kryzysu gospodarczego. Do wyzwań tych możemy zaliczyć bezrobocie wśród osób młodych, migracje, starzejące się społeczeństwo, ubóstwo i brak równouprawnienia płci. Podczas gdy badania nad regionalnymi systemami innowacji zajmują już ugruntowaną pozycję w obszarze badań z dziedziny ekonomii i innowacji, koncepcja regionalnych innowacji społecznych jest stosunkowo nowym pojęciem. W ramach finansowanego z funduszy unijnych projektu SIMPACT (Boosting the impact of social innovation in Europe through economic underpinnings) podkreślono możliwości wzmocnienia podmiotowości i (re)integracji społecznej grup pozostających na marginesie oraz grup wrażliwych. Naukowcy uczestniczący w inicjatywie SIMPACT uznali, że aby w pełni zintegrować SI z europejską sferą gospodarczą i jej środowiskiem politycznym, konieczne jest rozwiązanie szeregu kluczowych kwestii. Tym samym podjęto próbę bardziej dogłębnego zrozumienia poszczególnych elementów, celów i zasad innowacji społecznych, a także leżących u ich podstaw procesów i kontekstów. Dyskusję naukową zbudowano na bazie multidyscyplinarnej teorii średniego zasięgu obejmującej różne aspekty gospodarcze SI. Każdy z badanych przypadków umieszczono w określonym kontekście uwzględniającym system opieki społecznej. Oprócz spełniania wskazanych przez badaczy kryteriów każde rozwiązanie lub inicjatywa musiały odpowiadać określonej w założeniach projektowych definicji SI oraz posiadać pewien rodzaj struktury organizacyjnej (np. w postaci organizacji pozarządowej, stowarzyszenia, przedsiębiorstwa, spółdzielni, inicjatywy), aby zakwalifikować się jako przypadek analizowany w ramach projektu SIMPACT. W celu systematycznego podsumowywania i integracji wniosków z istniejących studiów przypadków SI, a także w celu analizy zaobserwowanych w obrębie wyników różnic, naukowcy wykorzystali techniki metaanalityczne. Pozwoliło to wzbogacić istniejącą wiedzę o cenne informacje bez powielania badań. Wyniki badań empirycznych zostały następnie włączone do modelu symulacyjnego SI, co umożliwiło opracowanie różnorodnych scenariuszy zachowań. Badacze zlokalizowali lukę w wiedzy, której uzupełnienie pozwoliło odkryć sposób na zmniejszenie dystansu pomiędzy wyzwaniami społecznymi o dużej skali i działaniami SI prowadzonymi na małą skalę. Zespół inicjatywy SIMPACT stworzył zestaw narzędzi o nazwie SI Business Toolbox, który ułatwia opracowywanie i/lub udoskonalanie modeli biznesowych w sektorze innowacji społecznych. Został on zaprojektowany w obrębie szablonu modelu biznesowego SI. Obejmuje on zarówno wstępną fazę nakreślania pomysłu, jak i fazę rozwoju i rozpoczynania działalności. Wspomniane narzędzia zapewnią wsparcie decydentom politycznym, innowatorom, inwestorom, podmiotom pośredniczącym i innym stronom zainteresowanym, pozwalając przyspieszyć społeczno-gospodarczy wpływ innowacji społecznych ukierunkowanych na grupy znajdujące się w najtrudniejszym położeniu.
Słowa kluczowe
Podstawy gospodarcze, innowacje społeczne, SIMPACT, grupy wrażliwe, opieka społeczna
