E-administracja za pośrednictwem współtworzonych usług publicznych
Ponieważ rządy nie mogą już dłużej być jedynymi dostawcami usług publicznych, otwarta i oparta na współpracy administracja wykorzystująca TIK ma zasadnicze znaczenie dla poprawy wydajności procesów rządzenia. Aby to osiągnąć, konieczne jest wzmocnienie pozycji zainteresowanych stron poprzez zachęcanie ich do odgrywania bardziej aktywnej roli w świadczeniu usług publicznych. Finansowany ze środków UE projekt WeLive dotyczył tych wyzwań. Głównym celem WeLive było przekształcenie obecnych podejść do e-administracji w „we-administrację”. Jego uczestniczy zaproponowali nowatorską koncepcję administracji publicznej: mobilne usługi miejskie współtworzone przez obywateli i lokalne przedsiębiorstwa. Ci interesariusze „są traktowani jak równorzędne podmioty (współpracownicy) i prosumenci (dostawcy), a nie jak zwyczajowi klienci”, zauważa profesor Sara Sillaurren, koordynator projektu. Współtworzenie – przez wszystkich, dla wszystkich W projekcie WeLive opracowano metodologię współtworzenia i platformę wspierającą, na której twórcy otwartych danych, programiści i obywatele mogą współtworzyć zrównoważone usługi publiczne w celu zaspokojenia potrzeb wynikających z popytu. Planowanie i ocena różnych rozwiązań zostały przeprowadzone w czterech miejscach pilotażowych: regionie Helsinek (Finlandia), Trydencie (Włochy), Bilbao (Hiszpania) i Nowym Sadzie (Serbia). W ramach tych projektów pilotażowych zespół opracował kilka nowych koncepcji usług użyteczności publicznej w drodze konsultacji z różnymi zainteresowanymi stronami. Faza I eksperymentu zaowocowała opublikowaniem 12 nowych aplikacji z zakresu usług publicznych w serwisie Google Play. W fazie II skupiono się na zaangażowaniu zainteresowanych stron w inne części procesu współtworzenia, tj. nie tylko we wspólne tworzenie pomysłów, ale także we współwdrażanie i współkorzystanie z usług publicznych. Elementy budulcowe nowych usług użyteczności publicznej Sillaurren podkreśla, że zastosowane w projekcie podejście do rozwoju usług publicznych „nie zachęca do produkcji aplikacji monolitycznych, ale raczej aplikacji, które są tworzone w wyniku połączenia różnych elementów nadających się do ponownego użycia: elementów budulcowych”. W związku z tym, artefakty WeLive – aplikacje do usług publicznych, elementy budulcowe i zbiory danych – są dostępne za pośrednictwem komponentu Marketplace. Umożliwia to użytkownikom końcowym i zewnętrznym programistom łatwy dostęp do aplikacji i modułów aplikacji. Mogą one być następnie ponownie wykorzystywane do świadczenia innych unikalnych usług publicznych. Różnorodne wydarzenia promocyjne, takie jak konkursy na pomysły, warsztaty myślenia projektowego i hakatony w każdej lokalizacji pilotażowej, odegrały zasadniczą rolę w ułatwieniu procesu współtworzenia. Wspierało to produkcję szerokiej gamy artefaktów (aplikacji i modułów) firm zewnętrznych w II fazie pilotażowej – w szczególności 20 kolejnych aplikacji. „Oznacza to, że ekosystem usług publicznych WeLive został podwojony dzięki bezpośredniemu wkładowi współtwórców spoza projektu”, mówi koordynator. Świadczenie otwartych usług w celu uzyskania otwartej wiedzy Organy administracji publicznej muszą dostarczać łatwo zrozumiałych i użytecznych informacji. Koncepcja elementów budulcowych WeLive może to ułatwić, a praca nad projektem zaowocowała trzema odrębnymi rezultatami. Platforma współtworzenia WeLive wspiera współpracę miejskich zainteresowanych stron na wszystkich etapach procesu współtworzenia, umożliwiając wspólne generowanie nowych usług publicznych. Metodologia współtworzenia z udziałem wielu zainteresowanych stron podąża ścieżką współdziałania, współwdrażania, współutrzymywania i współ-biznesu. Taka sekwencja ułatwi ostatecznie przejście od potrzeb użytkowników do zasobów, które mogą stanowić wartość dodaną dla aplikacji związanych ze świadczeniem usług publicznych. Wreszcie, narzędzie Service Composer do współwdrażania umożliwia zainteresowanym stronom – niezależnie od biegłości w zakresie TIK – tworzenie nowych usług, począwszy od usług/zestawów danych, które są już dostępne w ramach paradygmatu wizualnego. Generowanie usług otwartych może być koniecznym etapem pośrednim między otwartymi danymi a otwartą wiedzą. Rozwiązania opracowane w projekcie umożliwiają administracjom publicznym przekroczenie ich możliwości jako całościowych organów kontrolujących i świadczących wszystkie usługi oraz stanie się organizacjami, które pełnią rolę podmiotów ułatwiających, wspomagających i orkiestrujących usługi publiczne. Aby zapewnić długoterminowy sukces i trwałość koncepcji WeLive, opracowano strategię wykorzystania gwarantującą dostępność platformy, umożliwiającą dalszy rozwój i promującą komercyjne wykorzystanie wyników projektu.
Słowa kluczowe
WeLive, usługi publiczne, moduł, e-administracja, administracja publiczna, metodologia współtworzenia, usługi otwarte, otwarte dane
