Uczestnicy konferencji dyskutują na temat wartości ochrony własności intelektualnej i patentu wspólnotowego
- Własność intelektualna jest kluczem do innowacji, które z kolei są stanowią klucz do przyszłości naszej gospodarki - powiedział David White, dyrektor naczelny DG ds. Przedsiębiorstw Komisji Europejskiej, na konferencji, która odbyła się 3 maja w Brukseli pod hasłem �Europejski wynalazca roku�. W pierwszym dniu konferencji wiodący temat dyskusji stanowiła kwestia patentów - prawa stojącego na straży własności intelektualnej, a ściślej mówiąc zakresu, w jakim patenty stanowią aktywa przedsiębiorstwa oraz potencjalne korzyści dla wynalazców europejskich z wprowadzenia patentu wspólnotowego. O ile wszyscy mówcy mieli zgodną opinię, co do znaczenia ochrony własności intelektualnej, to różnili się w poglądach na temat priorytetów zainteresowanych uczestników z UE, jak również co do tego, czy w ogóle należy kontynuować prace nad najbardziej znanym projektem UE w tym zakresie - patentem wspólnotowym. Większość poparła koncepcję patentu wspólnotowego. David White na wstępie swojej prezentacji stwierdził: - To nie patenty, lecz własność intelektualna jest źródłem korzyści.- Następnie zadał pytanie: - Czy wartość patentów wynika z własności intelektualnej? - Udzielił zrównoważonej odpowiedzi na własne pytanie, opisując sposób, w jaki patenty mogą świadczyć o mądrości przedsiębiorstw i ich wynalazczości, a także jak mogą wspierać przedsiębiorstwo w obronie przed konkurencją oraz w uzyskaniu środków finansowych. Z drugiej strony David White spotkał jednak wynalazców, którzy byli przerażeni, obserwując sposób wykorzystywania ich własności intelektualnej, podczas gdy oni sądzili, że zapewnili jej ochronę. Komentarz White�a dotyczący znaczenia patentów w przyciąganiu źródeł finansowania został zakwestionowany podczas prezentacji wygłoszonej przez Jamesa Malackowskiego, przewodniczącego i dyrektora wykonawczego Ocean Tomo LLC, amerykańskiego banku handlowego zajmującego się własnością intelektualną. Ostatnie badanie obejmujące 2000 amerykańskich kapitalistów z dziedziny przedsięwzięć wysokiego ryzyka wykazało, że tylko 25 procent zainwestowanego kapitału trafiło do przedsiębiorstw, które posiadały już jeden patent lub ich większą liczbę. Dodał, że to samo badanie ujawniło, iż patenty powinny przyczyniać się do zwiększenia prawdopodobieństwa wygrania przez przedsiębiorstwo drugiej tury ubiegania się o dofinansowanie oraz do obniżenia ryzyka bankructwa przedsiębiorstwa - o 24 procent do 16 procent. David White wspomniał również o inwestycjach, mówiąc: - Świat finansowy uważa, że trudno jest wycenić wartość patentu, a więc niechętnie uznaje je za zabezpieczenie.- Wartość patentu zależy od okoliczności i od planów przedsiębiorstwa, co do jego wykorzystania - wyjaśnił White. Na przykład, pomiędzy przyznaniem patentu a praktycznym wykorzystaniem produktu lub usługi objętej ochroną patentową może upłynąć sporo czasu. - Właściciele kapitału angażowanego w przedsięwzięcia wysokiego ryzyka mówią ponadto, że przedsiębiorstwa powinny dysponować zdolnościami produkcyjnymi, biznesplanem i kompetentną kadrą kierowniczą - powiedział. Jednym z europejskich problemów jest brak jednolitego systemu ochrony patentowej, co oznacza, że każdy, kto ma nowatorskie pomysły, w celu uzyskania pełnej ochrony musi ubiegać się o przyznanie patentu w każdym państwie członkowskim UE i za granicą. Taki proces jest kosztowny. Pięć lat temu Komisja Europejska zaproponowała obniżenie kosztów związanych z procesem udzielania patentów oraz ujednolicenie prawa patentowego w Europie w postaci utworzenia wspólnego systemu. Jednak rozbieżności poglądów, co do liczby języków stosowanych w opisach patentowych, uniemożliwiły osiągnięcie konsensusu przez państwa członkowskie. - Komisja jest gotowa do ponowienia próby, o ile tylko uznamy, że spotka się ona z odpowiednim przyjęciem, zwłaszcza ze strony państw członkowskich - powiedział zastępca dyrektora naczelnego DG ds. Rynku Wewnętrznego Komisji Europejskiej Thierry Stoll. W celu znalezienia rozwiązania możliwego do przyjęcia przez wszystkie strony Komisja przeprowadziła konsultacje, które zakończyły się w kwietniu. W opinii Stolla otrzymano większą niż przewidywano liczbę odpowiedzi od szerokiego grona zainteresowanych. Stoll zaapelował do pozytywnie nastawionej publiczności o wywarcie nacisku na państwa członkowskie w celu znalezienia kompromisowego rozwiązania. - Jeśli chodzi o europejski system patentowy, to znaleźliśmy się na rozdrożu. Musimy podnieść stawki i uprzytomnić naszym politykom, że nie mogą się kryć za złożonym charakterem zagadnienia, ale w najbliższym czasie powinni podjąć pewne decyzje.- Reprezentujący Europejską Unię Rzemieślników oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw (UEAPME) sekretarz generalny Hans-Werner M�ller wypowiedział się bardzo pozytywnie na temat patentu wspólnotowego. Zaapelował o jego szybkie ustanowienie i stwierdził, że rozwiąże to wiele problemów, przed jakimi stoją obecnie małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP). M�ller wezwał również do maksymalnego obniżenia liczby języków stosowanych w systemie patentowym i zaproponował stosowanie �angielskiego jako języka powszechnie używanego w dziedzinie ochrony patentowej�. Powiedział, że dla MŚP wysoki koszt złożenia zgłoszenia patentowego stanowi �poważne obciążenie�. Wiceprzewodniczący grupy roboczej ds. patentów przy europejskiej federacji pracodawców UNICE Thierry Sueur podkreślił inny powód, dla którego stosowanie wielu języków w poważnym stopniu obciąży dostępne zasoby. Umożliwienie przedsiębiorstwom i osobom fizycznym składania zgłoszeń patentowych w dowolnym języku UE wiąże się z koniecznością zatrudnienia rzeczoznawców patentowych władających tymi językami. Z kolei specjaliści ze znajomością rzadziej używanych języków mogą oczekiwać przez kilka miesięcy na złożenie nowego zgłoszenia w ich języku. W odpowiedzi Stoll wyjaśnił, że Komisja wysunęła projekty przewidujące stosowanie jednego języka, pięciu języków i wszystkich języków UE. - Nie osiągnięto konsensusu. To historia straconych możliwości - powiedział. Reto Hilty dyrektor zarządzający ds. własności intelektualnej Instytutu im. Maxa Plancka i profesor prawa miał inne zdanie na ten temat i stwierdził: - O ile historia Europejskiej Organizacji Patentowej to historia sukcesu, wysiłki UE zmierzające do harmonizacji systemu to jej przeciwieństwo.- Profesor Hilty wysunął argument, że propozycja UE harmonizacji systemów patentowych wykracza poza konieczny zakres. Odrzucił całkowicie propozycję harmonizacji i stwierdził, że zamiast niej Europa wymaga synchronizacji praw krajowych. - Patent wspólnotowy nie jest wystarczająco atrakcyjną propozycją dla państw członkowskich czy przemysłu - powiedział profesor Hilty. Przyznał jednak, że obecny impas nie jest korzystny i zaproponował ograniczenie propozycji, którą uznał za zbyt ambitną. Zwolennicy patentu wspólnotowego zyskali słowa poparcia ze strony dwóch osób, których opinie są w pewnym stopniu znaczące. Zarówno Wiceprzewodniczący Komisji Guenter Verheugen, jak i Przewodniczący Europejskiej Organizacji Patentowej (EPO) Alain Pompidou poparli projekt patentu. Guenter Verheugen stwierdził, że jest obecnie �nieco bardziej optymistycznie nastawiony� do idei osiągnięcia jednomyślności państw członkowskich na temat tej propozycji. Pompidou wezwał państwa członkowskie to osiągnięcia porozumienia w trybie pilnym.