Wspieranie pacjentów z gruźlicą w rzucaniu palenia poprawi wyniki leczenia
Twórcy finansowanego ze środków UE programu koncentrują się na pomocy osobom z gruźlicą w Azji Południowej. Chcą poprawić wyniki leczenia, nakłaniając chorych do rzucenia palenia. Wybrane kraje to Bangladesz, Nepal i Pakistan, ponieważ to one silnie odczuwają skutki choroby oraz to w nich duża ilość osób pali papierosy. W ramach projektu przeprowadzono randomizowane badanie kliniczne z grupą kontrolną oceniające substytut nikotyny zwany cytyzyną, pozyskany z nasion złotokapu i dostarczony przez firmę z Polski. „W Europie Wschodniej stosowano cytyzynę, by pomóc zdrowym osobom rzucić palenie, jednak nigdy nie wykorzystywano jej w Azji Południowej u pacjentów z gruźlicą, opowiada Anne Readshaw, kierowniczka projektu TB and Tobacco na Wydziale Nauk o Zdrowiu na Uniwersytecie w Yorku (Anglia), gdzie koordynowano ten międzynarodowy projekt. „Cytyzyna jest dość tania i łatwo dostępna, może więc być tanim rozwiązaniem umożliwiającym integrację programów zaprzestawania używania tytoniu w krajach o niskim i średnim przychodzie”, wyjaśnia Readshaw. W badaniu wzięło udział 2 388 pacjentów: 1 388 w Bangladeszu oraz 1 000 w Pakistanie. W Nepalu, z powodów regulacyjnych, nie przeprowadzono badania z zastosowaniem cytyzyny.
Wsparcie behawioralne
Oprócz samego badania wszystkim pacjentom zaoferowano wsparcie behawioralne, by pomóc im rzucić palenie. „W każdym z tych trzech krajów opracowaliśmy pakiet interwencyjny obejmujący plakaty dla klinik i ulotki dla pacjentów, a także książeczkę informacyjną dla doradców ułatwiających rzucenie palenia, którą będą mogli omówić z pacjentami”, dodaje badaczka. „Rzucenie palenia nie jest łatwe, to nałóg, zaś w krajach Azji Południowej świadomość jego szkodliwości jest niska. Procent palaczy jest wyższy wśród chorych na gruźlicę niż wśród ogółu populacji”. „Chcieliśmy jakoś wykorzystać tę chwilę, gdy ktoś trafia do kliniki i otrzymuje diagnozę: gruźlica. Pacjent nagle zaczyna troszczyć się o swoje zdrowie i można mu wytłumaczyć, że jeśli rzuci palenie, naprawdę pomoże mu to wyzdrowieć”, dodaje Readshaw.
Starannie dopasowane zintegrowane podejście
Badaczka podkreśla, że pakiet wsparcia behawioralnego musiał być starannie dopasowany dla każdego kraju. „Musieliśmy upewnić się nie tylko, że będzie on skuteczny i dostosowany pod względem kulturowym, ale też że prezentujące go osoby mogą to zrobić w bardzo krótkim czasie dostępnym w klinice”. W trakcie realizacji projektu przeszkolono dziesiątki pracowników opieki zdrowotnej w trzech krajach, tak by w wielu klinikach leczenia gruźlicy dostępna była co najmniej jeden specjalnie przeszkolony członek personelu medycznego, który doradzi, jak rzucić palenie. Choć nie opublikowano jeszcze wyników badania cytyzyny, twórcy projektu odkryli, że zaoferowanie wsparcia behawioralnego w ramach leczenia gruźlicy umożliwiło wielu pacjentom rzucenie palenia. „Oferowanie wsparcia behawioralnego to tania i skuteczna metoda, łatwo też zwiększyć jej skalę. Ma potencjał wywarcia dużego pozytywnego wpływu na zdrowie publiczne”, wyjaśnia Readshaw. „Zyskaliśmy też dużo danych i informacji na temat tego, jak skutecznie wdrażać tego rodzaju programy, tak by można było realizować je w każdym kraju o niskim lub średnim przychodzie”, opowiada badaczka.
Trwałe efekty
Kolejnym kluczowym dziedzictwem projektu było włączenie porad w zakresie rzucania palenia do krajowych programów zwalczania gruźlicy w trzech krajach. Do teraz ich systemy powiadamiania o gruźlicy nie rejestrowały, czy pacjenci byli palaczami, czy zalecono im rzucenie palenia, tak więc zmiana wytycznych w zakresie raportowania i uwzględnienie tego czynnika jest ważnym krokiem naprzód”, podsumowuje Readshaw.
Słowa kluczowe
TB and Tobacco, palenie, gruźlica, wyniki leczenia, Bangladesz, Pakistan, Nepal, cytyzyna
