Zrównoważone podejście do cennych zasobów kryjących się w środkowej strefie fotycznej oceanów
Mezofotyczne ekosystemy koralowca to kolonie zależnych od światła koralowców i innych organizmów żyjących na głębokości od 30 do 150 m w rejonach tropikalnych i subtropikalnych. Organizmy żyjące w tej strefie musiały się zaadaptować do panujących tu surowych warunków środowiskowych poprzez mechanizmy biologiczne i chemiczne, tworząc w efekcie źródło bioaktywnych związków o ogromnym potencjale dla zdrowia i dobrostanu. W skład skierowanego do przemysłu projektu TASCMAR wchodzi pięciu partnerów prywatnych z branży farmaceutycznej, kosmeceutycznej, nutraceutycznej, usuwania zanieczyszczeń i bioremediacji, a także z szeroko rozumianego sektora biotechnologii. „Cała strategia polegała na udostępnieniu każdemu z partnerów zasobów chemicznych i biologicznych z nadzieją na opracowanie produktów, które od razu lub w krótkim czasie mogłyby trafić na rynek”, mówi Jamal Ouazzani, dyrektor ds. badań w instytucie koordynującym projekt, Francuskim Narodowym Centrum Badań Naukowych.
Od bioremediacji do biotechnologii
Skala zaproponowanych rozwiązań najlepiej świadczy o sukcesie strategii. Na rynku są już dostępne dwie innowacyjne technologie z zakresu hodowli i pozyskiwania organizmów morskich. Są to, odpowiednio: UnifertexTM i SomartexTM. Obie osiągnęły poziom 7. gotowości technologicznej, co oznacza, że prototypy systemów zostały zademonstrowane w środowisku operacyjnym. Innowacyjna i przyjazna dla środowiska technologia SomartexTM zastępuje metodę pogłębiania stosowaną przy zbiorze morskich bezkręgowców w celu pozyskania cząsteczek bioaktywnych. SomartexTM umożliwia zbieranie tych potencjalnie cennych związków bez naruszania delikatnego ekosystemu zamieszkiwanego przez gospodarzy zwanych holobiontami i ich mikrobiologicznych towarzyszy. Rozwiązanie składające się z pompy kanalizującej biocząsteczki, które po zebraniu poddawane są dalszym badaniom, spełnia wszystkie kryteria innowacyjnej i przyjaznej dla środowiska technologii. Z kolei technologia UnifertexTM, umożliwiająca prowadzenie hodowli docelowych drobnoustrojów związanych z miękkimi koralowcami i gąbkami w środowisku ściśle kontrolowanym, zwiastuje nową erę procesu fermentacji tych organizmów. Opracowana z użyciem specjalistycznego oprogramowania sterującego umożliwiającego zdalny nadzór, technologia UnifertexTM spełnia unijne i międzynarodowe regulacje z zakresu bezpieczeństwa i ochrony, jak również wymagania jakościowe. Aktualnie trwają prace nad opracowaniem dwóch produktów farmaceutycznych, zaś już wkrótce na ryku dostępna będzie linia kosmetyków Blue Elixir. W przypadku rozwiązań z zakresu bioremediacji, różne zestawy do identyfikacji remediatorów biologicznych służących do ekologicznego usuwania zanieczyszczeń wkrótce osiągną końcowy etap komercjalizacji.
Różnorodność biologiczna naszym nadrzędnym celem
„Poza wspomnianymi rezultatami krótkoterminowymi osiągnęliśmy również takie cele jak zarządzanie różnorodnością biologiczną i odkrycie nowych gatunków bezkręgowców”, podkreśla Ouazzani. Badacze zidentyfikowali siedem nowych gatunków bezkręgowców oraz donieśli o rozpoznaniu kilkunastu unikatowych kladów mikroalg. O tym, jak ważne jest poszukiwanie najlepszego kompromisu pomiędzy ochroną a wykorzystaniem morskich zasobów biologicznych, twórcy projektu informowali, realizując kompleksową strategię komunikacyjną. Za pośrednictwem strony internetowej TASCMAR, 14 filmów promujących projekt TASCMAR oraz konta TASCMAR na Twitterze, twórcy chcą dotrzeć do społeczności naukowców, decydentów i ogółu społeczeństwa.
Przyszłość prac w środkowej części strefy fotycznej
„Każdy projekt oparty na współpracy prowadzi do budowy skonsolidowanej sieci, a twórcy każdego projektu zakończonego sukcesem pragną kontynuować swoje działania, korzystając ze zdobytej wiedzy, a ponad wszystko, podejmując nowe wyzwania”, podkreśla Ouazzani. Dlatego też partnerzy projektu TASCMAR zapoczątkowali szereg dwu- i wielostronnych współprac oraz złożyli nowy projekt w ramach programu „Horyzont 2020”, którego celem będzie pogłębianie wiedzy oraz wykorzystanie bogactwa mórz.
Słowa kluczowe
TASCMAR, morskie, SomartexTM, mezofotyczne, bezkręgowce, UnifertexTM, różnorodność biologiczna, bioaktywny
