Zestaw narzędzi informatycznych wspierający skuteczne zrzucanie zbędnych kilogramów
Otyłość stanowi chorobę cywilizacyjną trapiącą współczesne społeczeństwa. Według statystyk Światowej Organizacji Zdrowia z 2008 roku około 50 % Europejczyków miało wówczas nadwagę, natomiast około 20 % mężczyzn i 23 % kobiet cierpiało na otyłość. Otyłość jest problemem, który powoduje szereg poważnych dolegliwości zdrowotnych lub zaostrza ich przebieg. W Europie leczenie problemów związanych z otyłością przekłada się na 3–8 % ogólnych kosztów opieki zdrowotnej, co oznacza w praktyce około 60 miliardów euro rocznie w kosztach bezpośrednich i czterokrotnie wyższą kwotę w kosztach pośrednich. Co więcej, koszty stale rosną proporcjonalnie do liczby osób otyłych w społeczeństwie. Otyłość stanowi również przyczynę 10–13 % zgonów. Każdego roku około 40 % Europejczyków podejmuje poważną próbę zrzucenia nadmiarowych kilogramów. Około 80 % z nich niedługo potem wraca do poprzedniej wagi, niezależnie od zastosowanej metody odchudzania. Prawdziwym problemem jest zatem utrzymanie niższej masy ciała w perspektywie długoterminowej, co stanowi złożone zagadnienie. Rozwiązanie tego problemu przez naukowców zajmujących się medycyną będzie wymagało opracowania nowych metod, które pozwolą na utrzymanie nowej wagi przez długi czas.
Badania nad utratą wagi i utrzymaniem niższej masy ciała
Uczestnicy finansowanego przez Unię Europejską projektu NoHoW zajęli się problemem utrzymania niższej masy ciała w perspektywie długoterminowej, organizując 5-letnie badanie. Ich prace skupiały się na zrozumieniu, w jaki sposób i dlaczego Europejczycy próbują zrzucać zbędne kilogramy, a także na badaniu osób, którym udało się tego dokonać. Ta część prac obejmowała zbadanie 2 000 uczestników z trzech krajów oraz 12-miesięczną obserwację osobnej grupy 2 000 osób, którym udało się skutecznie zrzucić zbędne kilogramy i utrzymać nową wagę. Naukowcy przeprowadzili również randomizowaną interwencję z grupą kontrolną z udziałem przeszło 1 600 dorosłych osób z nadwagą, w ramach której opracowali i przetestowali narzędzia informatyczne wspomagające uczestników w utrzymaniu niższej masy ciała przez okres do 18 miesięcy.
Zestaw narzędzi monitorujących zapewniający techniki zmiany zachowań
Naukowcy opracowali zestaw narzędzi programowych w celu zwalczania problemu otyłości oraz zapobiegania przybieraniu na wadze po klinicznie znaczącym spadku masy ciała. Narzędzia te łączą aspekty behawioralne i dostarczają użytkownikom spersonalizowanych informacji zwrotnych dotyczących zużycia energii przez ich organizmy. Zespół opracował również architekturę i systemy zarządzania danymi wykorzystywane na potrzeby badania. Zasoby te są wykorzystywane w połączeniu z dostępnymi na rynku urządzeniami osobistymi. „Wyjątkowym elementem tego badania był fakt, że skupiało się ono na działaniach dotyczących utrzymania niższej masy ciała przy pomocy urządzeń połączonych z naszymi narzędziami programowymi opracowanymi w związku z projektem”, wyjaśnia Berit Lilienthal Heitmann, koordynatorka projektu NoHoW. „To oznacza, że jesteśmy w stanie gromadzić i analizować dane w czasie rzeczywistym. Potrzebujemy ich do opracowania narzędzi cyfrowych nowej generacji, pozwalających na wspieranie odpowiednich zachowań związanych z kontrolą masy ciała”. System prowadzi użytkowników przez kolejne kroki programu utrzymania niższej masy ciała i dostarcza im interaktywnych informacji zwrotnych w trakcie jego trwania. Pomimo tego, że część badania dotycząca gromadzenia danych zakończyła się na początku 2020 roku, element badania poświęcony ich analizie będzie kontynuowany. „Główne wyniki są obecnie podsumowywane i pozostaną niejawne do czasu ich oficjalnej publikacji”, dodaje Heitmann. Rezultaty poprzednich badań wskazują jednak, że wykształcenie umiejętności samodzielnej kontroli zachowań wpływających na budżet energetyczny organizmu prowadzi do skutecznego zrzucania nadwagi. Skutki interwencji ukierunkowanych na zmiany zachowań związanych z utrzymaniem masy ciała na niższym poziomie są jednak stosunkowo skromne. Obecny stan wiedzy dotyczącej czynników wpływających negatywnie na kontrolowanie własnej masy ciała oraz ćwiczenia pozostawia tymczasem wiele do życzenia. Narzędzia opracowane w ramach projektu NoHoW rzuciły nowe światło na prawdziwą złożoność zagadnienia utrzymania niższej masy ciała w perspektywie długoterminowej. Naukowcy oczekują, że dotychczasowe postępy doprowadzą ostatecznie do możliwości przekazywania osobom z nadwagą spersonalizowanych porad uwzględniających kompletny zestaw czynników fizjologicznych i behawioralnych.
Słowa kluczowe
NoHoW, kontrola, otyłość, utrata masy ciała, narzędzia, zachowanie, utrzymanie
