Mechanizmy finansowania dostosowane do specyfiki kraju zapewnią pewne inwestycje w efektywność energetyczną
Charakter czynników hamujących inwestycje w rozwiązania zwiększające efektywność energetyczną zazwyczaj różni się zależnie od kraju. Niektóre kraje korzystają na niskich cenach paliw kopalnych, co czyni modernizację nieopłacalną, natomiast w innych problemem jest brak ram prawnych i regulacyjnych, niska świadomość użytkowników końcowych lub brak doświadczenia w finansowaniu rozwiązań poprawiających efektywność energetyczną. Finansowany przez UE projekt E-FIX powstał w odpowiedzi na te różnorodne bariery. Konsorcjum pomogło interesariuszom w znalezieniu odpowiednich, innowacyjnych mechanizmów finansowania w Armenii, Austrii, Chorwacji, Czechach, Gruzji i Polsce. „Zidentyfikowaliśmy najbardziej odpowiednie mechanizmy, takie jak leasing, umowy gwarantujące wydajność energetyczną oraz crowdfunding, i w każdym z krajów zrealizowaliśmy projekty pilotażowe”, mówi Andreas Karner, lider zespołu ds. energii i środowiska w ConPusUltra oraz koordynator projektu E-FIX. W każdym z krajów konsorcjum miało do zrealizowania trzy cele. Po pierwsze, należało opracować założenia projektowe, które będą realizowane po roku 2020, a następnie powołać centra kompetencji finansujące inwestycje w energooszczędność. Obecnie trwa uruchamianie czterech takich ośrodków. Centra te posiadają niezbędne know-how w zakresie finansowania rozwiązań zwiększających efektywność energetyczną i zapewniały ciągłość działań określonych w projekcie w nadchodzących latach. Po trzecie, stworzył krajowe plany działania celem zwiększania świadomości o efektywności energetycznej i dostępności różnych mechanizmów finansowania. W przypadku Gruzji konsorcjum przetestowało leasing jako jedną z form finansowania projektów z zakresu efektywności energetycznej. „Nasz partner opracował kompleksowy mechanizm leasingu energooszczędnych urządzeń. Jest to całościowy pakiet rozwiązań dających dostęp przedsiębiorcom z sektora prywatnego do urządzeń zwiększających efektywność energetyczną i wykorzystujących energię ze źródeł odnawialnych”, wyjaśnia Karner. Platformy leasingowe w Gruzji stają się coraz bardziej profesjonalne i nastawione na zwiększanie różnorodności możliwości finansowania. Przed realizacją projektu E-FIX leasing nie był brany pod uwagę w projektach energetycznych w Gruzji. Zespół zidentyfikował kilka rodzajów odpowiednich projektów pilotażowych, które dotyczą maszyn i urządzeń budowlanych, maszyn rolniczych, maszyn drogowych, mobilnych linii produkcyjnych, maszyn używanych w transporcie oraz technologii pozyskiwania energii ze źródeł odnawialnych. Kraj przygotował łącznie 53 projekty pilotażowe, których łączna wartość inwestycyjna wynosi około 6 milionów euro.
Działania po zakończeniu projektu
We wszystkich krajach uczestniczących w projekcie zespół zaprosił interesariuszy, aby podzielili się spostrzeżeniami na temat sytuacji lokalnego rynku efektywności energetycznej. Strony wspólnie zidentyfikowały wyzwania, luki, przeszkody i możliwości, a także opracowały raporty uwzględniające uwarunkowania charakterystyczne dla każdego z krajów. „Ogólnie rzecz biorąc, jednym z najważniejszych wyników projektu jest opracowanie materiałów szkoleniowych oraz przeszkolenie ambasadorów, którzy zapewnią wzmacnianie know-how na poziomie krajowym”, dodaje Karner. Opracowane w projekcie moduły szkoleniowe obejmują zagadnienia z zakresu dydaktyki, crowdfundingu, leasingu, umów gwarantujących wydajność energetyczną oraz finansowania projektów. Wśród projektów realizowanych w sześciu krajach partnerskich znalazł się remont wiedeńskiej szkoły międzynarodowej, finansowany metodą crowdfundingu, oraz wymiana urządzeń grzewczych w gminie Pokrzywnica w Polsce, sfinansowana na podstawie umowy gwarantującej wydajność energetyczną. Zrealizowano w sumie 78 projektów, których łączna wartość wyniosła 31 mln euro, przy oszczędnościach zużycia energii sięgających 54,09 GWh/rok. Przeprowadzono także prace nad tworzeniem krajowych planów działania oraz europejskiej mapy drogowej dla finansowania projektów z zakresu efektywności energetycznej. Patrząc długoterminowo, Karner wyraża nadzieję, że innowacyjne metody finansowania projektów zwiększających efektywność energetyczną będą zyskiwały na popularności. „Nasz projekt wspiera tworzenie nowych polityk, przygotowuje grunt pod inwestycje, rozwija możliwości i umiejętności, a także przyczynia się do oszczędzania energii i wykorzystywania do jej produkcji źródeł odnawialnych”, dodaje.
Słowa kluczowe
E-FIX, efektywność energetyczna, finansowanie, Austria, Armenia, Gruzja, Chorwacja, Czechy, Polska, umowa gwarantująca wydajność energetyczną, leasing, crowdfunding
