Wewnętrzna izolacja w zabytkowych budynkach – wytyczne dotyczące kwalifikacji budynków
Zabytkowe budynki zbudowane przed 1945 rokiem stanowią dużą część europejskiego zasobu budowlanego. Pomimo że większość tych budynków charakteryzuje się ogromną wartością architektoniczną i kulturową, łącznie zużywają one blisko 40 % wytwarzanej energii i odpowiadają za 36 % emisji CO2 wytwarzanych przez wszystkie budowle na terenie Europy, w związku z czym odgrywają znaczącą rolę w realizacji celów Wspólnoty w zakresie klimatu i energetyki. Montaż odpowiedniej izolacji w takich budynkach przyczyni się do zmniejszenia wydatków związanych z ogrzewaniem i obniży ilość emisji CO2.
Zróżnicowane wyzwania
„Nasze szacunki wskazują, że montaż izolacji wewnętrznej na zaledwie połowie ścian zewnętrznych europejskich zabytkowych budynków pozwoli na ograniczenie zużycia energii przeznaczonej na ich ogrzewanie o 4,5–22 %”, wyjaśnia Ernst Jan de Place Hansen, reprezentujący finansowany przez Unię Europejską projekt RIBuild. Badacz przypisuje wspomniany rozrzut faktowi, że zabytkowa zabudowa stanowi niejednorodny zbiór, w którym występują budynki charakteryzujące się zróżnicowanymi konstrukcjami, grubością ścian oraz innymi cechami. Podejmowanie decyzji dotyczących realizacji działań ukierunkowanych na zwiększanie efektywności energetycznej w zabytkowych budynkach stanowi złożony proces, który wymaga zastosowania szeregu zróżnicowanych rozwiązań technologicznych. W tym kontekście należy również wziąć pod uwagę między innymi wartość dziedzictwa kulturowego, warunki panujące wewnątrz, koszt oraz interesy zainteresowanych stron. Jedną z możliwych interwencji pozostaje izolacja termiczna zewnętrznej elewacji. Często jednak tego rodzaju działania są niemożliwe do realizacji ze względu na fakt, że całkowicie zmieniają charakter budynku. W związku z powyższym właściciele często decydują się na wymianę okien, izolację termiczną dachu oraz remont systemów grzewczych.
Wewnętrzna izolacja termiczna
Uczestnicy projektu RIBuild skupili się na najtrudniejszym w realizacji aspekcie zwiększania efektywności energetycznej zabytkowych budowli – wewnętrznej izolacji termicznej. Dzięki zrealizowanym w ramach projektu pracom możliwe było poszerzenie wiedzy na temat możliwości oraz warunków montażu wewnętrznej izolacji termicznej w zabytkowych budowlach, co przekłada się na poprawę ich osiągów bez żadnego uszczerbku dla ich wartości architektonicznej i kulturowej, a jednocześnie utrzymuje ryzyko zawalenia się ciężkich konstrukcji ścian zewnętrznych oraz pogorszenia ich stanu na dopuszczalnym poziomie. „Na naszej stronie internetowej zgromadziliśmy wiele informacji na temat odnawiania zabytkowych budynków”, dodaje Hansen. Dzięki niej właściciele budynków mogą zdobywać wiedzę na temat wymaganych działań oraz informacji, które muszą zdobyć przed przystąpieniem do prac w danym budynku. Co więcej, naukowcy poświęcili wiele pracy w celu opracowania metod przygotowywania probabilistycznych symulacji wilgotności i temperatury, a także ocen cyklu życia. W praktyce przekłada się to na świadomość, że remonty zabytkowych budynków w naturalny sposób wiążą się z pewnym ryzykiem wynikającym ze zróżnicowania materiałów budowlanych oraz braku szczegółowej wiedzy na temat zastosowanych rozwiązań. W takich sytuacjach należy również uwzględnić informacje na temat narażenia na czynniki zewnętrzne, na przykład deszcz niesiony przez wiatr. W związku z tym właściciele muszą samodzielnie stwierdzić, czy są gotowi ponieść ryzyko. Zespół projektu RIBuild opracował wytyczne i wskazówki, a także narzędzie internetowe dotyczące większości zabytkowych budynków zlokalizowanych na terenie całej Europy. W związku z tym dzięki nowej wiedzy dotyczącej istniejących możliwości w zakresie izolacji wewnętrznej ścian, coraz większa liczba właścicieli budynków oraz władz lokalnych będzie w stanie uwzględnić ją w swoich planach, zwłaszcza mogąc skorzystać z narzędzia do oceny budowli pod tym kątem. „Nasze wytyczne przyniosą korzyści każdemu, kto interesuje się fizyką budynków, remontami lub renowacją zabytkowych budynków z myślą o efektywności energetycznej”, podsumowuje Hansen.
Słowa kluczowe
RIBuild, zabytkowe budynki, wewnętrzna izolacja termiczna, ogrzewanie, efektywność energetyczna
