Dzieci poznają moc wodoru
Poznanie mechanizmów działania odnawialnych źródeł energii, takich jak wodór, ma kluczowe znaczenie dla budowania przyszłych, bardziej zrównoważonych społeczeństw. Ponieważ naszą przyszłością są dzieci, proces ten należy rozpocząć od szkół i dokładnie taki cel przyświecał twórcom finansowanego ze środków UE projektu FCHgo. „Choć wodór jest najpowszechniej występującym pierwiastkiem we wszechświecie, programy nauczania w europejskich szkołach niemal całkowicie na jego temat milczą, co tym bardziej dziwi, jeśli weźmiemy pod uwagę ogromną rolę, jaką wodór mógłby odegrać w budowaniu zrównoważonej przyszłości”, ubolewa Tiziana Altiero, profesorka na włoskim Uniwersytecie w Modenie i Reggio Emilia (strona w języku włoskim) i koordynatorka projektu FCHgo. Celem projektu było wprowadzenie nauki o energii wodorowej do szkół oraz zachęcenie dzieci w wieku od 8 do 18 lat do odkrywania potencjału H2 w zakresie zrewolucjonizowania wielu sektorów, w tym energii i mobilności. „Uczestniczący w projekcie FCHgo uczniowie nie tylko zdobywają wiedzę o wodorze, ale także budują kluczowe kompetencje w obszarze określanym mianem STEM: nauki, technologii, inżynierii i matematyki”, dodaje Altiero.
Zarażanie uczniów dobrą energią
Zdaniem Altiero energia, a w szczególności energia odnawialna, jest fascynującym tematem dla dzieci w każdym wieku. Ważne jest, aby zaprezentować go w sposób dla nich interesujący i angażujący. „Kiedy posługujemy się prostymi metaforami i obrazami, dzieciaki chwytają w lot, czym jest moc energii”, przekonuje badaczka. „Nawet ci uczniowie, którzy zwykle na lekcjach się nudzą, z entuzjazmem obserwują procesy chemiczne czy fizyczne, jeśli pokazuje się je w kontekście codziennych zastosowań, takich jak samochody”. Aby zbudować taki kontekst, zespół projektu opracował zestaw narzędzi FCHgo. Jak tłumaczy Altiero, niektóre z narzędzi mają za zadanie tłumaczyć proste zasady związane z energią uczniom szkół podstawowych, podczas gdy inne prezentują uczniom szkół ponadpodstawowych możliwości, jakie oferuje technologia wodorowa i ogniwa paliwowe. Projekt objął również nauczycieli, którzy podczas praktycznych szkoleń dowiedzieli się, jak wykorzystywać dostępne narzędzia na lekcjach. W skład zestawu narzędzi weszły materiały gotowe do nauki, wykorzystujące gry, historie, filmy i przedstawienia, a nawet interaktywna historia animowana o wodorze, ogniwach paliwowych i energii. „Jednym z bardzo popularnych elementów są inscenizacje na podstawie scenariuszy, w ramach których uczniowie piszą własne historie związane z energią, a następnie je odgrywają”, mówi Altiero. „Kilkoro uczniów odegrało scenkę, pokazującą przemianę wodoru w ogniwie paliwowym w energię zasilającą samochód”.
Wodór wkracza do domów
W okresie od września 2019 roku do lutego 2020 roku ponad 1 500 uczniów z 75 szkół z Danii, Niemiec, Włoch, Polski i Szwajcarii zdobyło praktyczne doświadczenie z zakresu energii wodorowej. I wtedy nadeszła pandemia COVID-19, a szkoły zamknięto. „Pandemia zupełnie zmieniła nasze podejście”, tłumaczy Altiero. „Podobnie jak nauczyciele, musieliśmy szybko dostosować nasze lekcje do wymogów nauki zdalnej”. W efekcie powstał zestaw narzędzi o nazwie FCHgo at Home, zaprojektowany specjalnie z myślą o edukatorach i rodzicach do nauki w warunkach domowych o korzyściach płynących z wykorzystania wodoru. Znalazło się w nim mnóstwo zabawnych aktywności i eksperymentów z użyciem wodoru, w które dzieci mogą się angażować bez wychodzenia z domu, a także materiały wideo, na których pracownicy branż wykorzystujących wodór opowiadają o swojej pracy.
Sukces przyprawiający o zawrót głowy
Pomimo wielu nieprzewidzianych trudności projekt zakończył się ogromnym sukcesem. „Entuzjazm i kreatywność, jakimi wykazali się uczniowie – zarówno w szkole, jak i w warunkach domowych – pokazują, że odpowiednio zademonstrowana nauka może być ekscytująca i angażująca”, podsumowuje Altiero. W ramach projektu przyznawano również nagrody FCHgo za zaprezentowanie przez zespoły uczniów ich wizji przyszłości zasilanej wodorem. W pierwszej edycji konkursu wpłynęło ponad 200 zgłoszeń, a organizatorzy już przygotowują się do organizacji drugiej edycji.
Słowa kluczowe
FCHgo, wodór, energia wodorowa, energia odnawialna, H2, energia, mobilność, STEM, nauka, technologia, inżynieria, matematyka, ogniowo paliwowe, nauka zdalna
