Obliczenia wielkiej skali oraz oprogramowanie na bazie SI w nowym systemie wczesnego ostrzegania chroniącym niebo w Europie
Pióropusz popiołów będący skutkiem erupcji islandzkiego wulkanu Eyjafjallajökull(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w kwietniu 2010 roku przyczynił się do zamknięcia dużej części europejskiej przestrzeni powietrznej na okres siedmiu dni. Odwołano ponad 100 000 lotów, a przez dwa dni, w czasie których sytuacja była najpoważniejsza, światowe zdolności w zakresie przelotów pasażerskich były ograniczone o prawie jedną trzecią. Zdarzenie to zakłóciło podróż około 10 milionów pasażerów. Koszty poniesione przez branżę wahały się od 1,5 miliarda euro do 2,5 miliarda euro. Aby złagodzić wpływ przyszłych niepożądanych zdarzeń atmosferycznych na pasażerów, lotniska, linie lotnicze i samoloty, twórcy finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu ICE4ATM(odnośnik otworzy się w nowym oknie) stworzyli pionierskie oprogramowanie do obliczeń wielkiej skali noszące nazwę ICE4ATM. Oprogramowanie to, wykorzystujące sztuczną inteligencję i najnowocześniejsze metody analizy danych, może posłużyć do prognozowania skutków oraz zapewnić wsparcie w zakresie efektywnego podejmowania decyzji.
Coraz lepsza sytuacja
Projekt rozpoczęto, koncentrując się na symulacji rozprzestrzeniania się popiołów oraz jego wpływu na trajektorie lotów. Aby to osiągnąć, ICE4ATM stale monitoruje źródła, takie jak obserwatoria oraz centra doradcze informujące o poziomach popiołu wulkanicznego, szukając potencjalnie niebezpiecznych zdarzeń. W ocenie wpływu wykorzystuje się zewnętrzne, specjalnie przygotowane modele rozprzestrzeniania się w atmosferze, parametry konfiguracji planów lotów, specyfikację statków powietrznych oraz prognozowane warunki pogodowe. Służą one do modelowania ewolucji i skutków danego zdarzenia. Oprogramowanie włączono do rozwiązania VIEWS(odnośnik otworzy się w nowym oknie) firmy Mitiga, funkcjonującego na zasadzie „oprogramowanie jako usługa”. Oferuje ono takie opcje, jak przekładanie, przekierowywanie lub odwoływanie lotów, które jeszcze nie się rozpoczęły. Jak mówi koordynator techniczny projektu, Mauricio Hanzich, dyrektor ds. technicznych w Mitiga Solutions(odnośnik otworzy się w nowym oknie), projekt ICE4ATM był dla firmy kluczowy. Umożliwił on usprawnienie i poszerzenie zakresu jej usług pomimo trudności na rynku zarządzania ruchem powietrznym związanych z COVID-19. „System ICE4ATM oraz program wczesnego użytkowania tego rozwiązania pokazał, jak potrzebne są usługi VIEWS przeznaczone dla służb naziemnych – dla lotnisk – uzupełniające usługi dla samolotów w powietrzu. Nasza usługa komercyjna VIEWS jest dostępna od kilku lat”, wyjaśnia Hanzich. Z kolei usługa Edose(odnośnik otworzy się w nowym oknie) firmy Mitiga ocenia narażenie silników samolotu na popiół, pył mineralny, sól morską, dwutlenek siarki oraz jony siarczanów. Przekłada ona narażenie na te czynniki na możliwość ich wniknięcia do silnika, opierając się na typie silnika, warunkach meteorologicznych oraz fazie lotu. „Ulepszamy tę usługę. Jest to jeden z najbardziej obiecujących pod względem komercyjnym rezultatów projektu”, dodaje Hanzich. Ułatwi ona prowadzenie negocjacji w sprawie długoterminowych kontraktów na konserwację, naprawę i obsługę, a także na leasing silników. Umożliwi też tworzenie odpowiednich harmonogramów konserwacji, co zaowocuje skróceniem czasu przestojów i obniżeniem związanych z nimi kosztów. Firma Mitiga przeniosła swoje usługi do chmury, a dzięki dofinansowaniu z projektu ICE4ATM osiągnęła całodobową dostępność na poziomie ponad 99,9 %. Koronnym osiągnięciem projektu jest fakt, że „VIEWS wybrano niedawno jako narzędzie zastępujące rozwiązanie stworzone przez Eurocontrol (europejską organizację odpowiedzialną za bezpieczeństwo nawigacji powietrznej) po wybuchu wulkanu Eyjafjallajökull. Oznacza to, że Mitiga zapewni nowy system wczesnego ostrzegania dla całego europejskiego nieba”, dodał Hanzich.
Koncentracja na przyszłości i ekologicznym lotnictwie
Mitiga modyfikuje swój pakiet produktów, by wspierał minimalizowanie śladu węglowego w sektorze lotnictwa. Oprogramowanie to idealnie się do tego celu nadaje, zważywszy na jego możliwości w zakresie prognozowania i modelowania zagrożeń atmosferycznych, system planowania lotów i zarządzania nimi oraz możliwości w zakresie mapowania. W obecnej sytuacji rezultaty projektu ICE4ATM są niezwykle istotne z punktu widzenia konkurencyjności tego sektora. Innowacyjne i kompleksowe usługi będą mieć ogromny wpływ na odbudowę Europy po pandemii COVID i dalszy rozwój tego regionu.
