Budowa europejskiego systemu reagowania kryzysowego
Na terytorium Europy katastrofy takie jak trzęsienia ziemi i powodzie są stosunkowo częstym zjawiskiem. W latach 1908 i 1968 Stary Kontynent nawiedziły wyjątkowo niszczycielskie wstrząsy sejsmiczne w najnowszej historii, które zrównały z ziemią kilka włoskich miast w pobliżu Sycylii. Co więcej, aktywność sejsmiczna regionu trwała przez cały XX i XXI wiek. Poza bezpośrednimi następstwami katastrof, każde z tych zdarzeń może nieść za sobą wiele dodatkowych skutków, takich jak skażenia chemiczne lub pożary. To właśnie takie następstwa mogą stanowić ogromne wyzwanie dla ratowników, których szybkie przybycie na miejsce katastrofy i natychmiastowe podjęcie działań ma kluczowe znaczenie. W ramach finansowanego ze środków Unii Europejskiej projektu Search and Rescue zespół naukowców opracował nowe rozwiązania technologiczne dla służb ratowniczych w różnych krajach, wspomagających działania ratunkowe w przypadku różnego rodzaju katastrof. W ramach prac udało się rozwinąć aż 21 technologii na różnych etapach rozwoju i przygotować je do komercjalizacji, a także zweryfikować ich działanie w siedmiu ćwiczeniach terenowych na szeroką skalę. „Ćwiczenia dotyczyły zróżnicowanych katastrof, w tym trzęsień ziemi i powodzi, a także pożarów lasów oraz ratownictwa górskiego”, wyjaśnia Christos Ntanos, dyrektor ds. badań Narodowego Uniwersytetu Technicznego w Atenach i koordynator projektu Search and Rescue.
Wspólna platforma oprogramowania
Ze względu na fakt, że większość nowoczesnych technologi obejmuje rozwiązania informacyjno-komunikacyjne, jedną z głównych innowacji w projekcie było opracowanie wspólnej platformy oprogramowania nazwanej SnR. Platforma ta umożliwia łączność pomiędzy różnymi rozwiązaniami oraz monitorowanie reagowania kryzysowego, usprawniając efektywne rozdzielanie zasobów. Rozwiązanie łączy szereg funkcji realizowanych na wielu poziomach dowodzenia, począwszy od centrum zarządzania kryzysowego, aż po służby ratownicze działające w terenie. Platforma jest rozwiązaniem opartym na chmurze, które pozwala na gromadzenie danych na temat katastrof i zdarzeń w czasie rzeczywistym, a także zapewnia narzędzia komunikacyjne, umożliwia opracowywanie map, obserwację działań ratowników, śledzenie zasobów, pojazdów i wykonywanie triażu. „Platforma obejmuje także inteligentne funkcje nadawania priorytetów ofiarom i wspierania podejmowania decyzji w sytuacjach zagrożenia”, wyjaśnia Ntanos. Ratownicy działający w terenie noszą inteligentne mundury opracowane w ramach projektu, wyposażone w urządzenia ubieralne oraz mobilne, które monitorują parametry życiowe, poziomy substancji niebezpiecznych i narażenie na promieniowanie w czasie rzeczywistym. „Opracowaliśmy również aplikacje na smartfony, aby zoptymalizować zarządzanie wolontariuszami w sytuacjach kryzysowych, analizę dostępności zasobów ludzkich oraz przydział osób do konkretnych zdarzeń”, dodaje Ntanos. Problem podnoszenia kompetencji uczestników został rozwiązany za pośrednictwem platformy e-learningowej oferującej moduły szkoleniowe w zakresie zarządzania bezpieczeństwem, a także wskazówek operacyjnych dotyczących korzystania z opracowanych narzędzi.
Weryfikacja rozwiązań w terenie
Zaprojektowaniu i rozwojowi technologii towarzyszyły praktyczne testy w ramach ćwiczeń polowych na terenach Austrii, Niemiec, Grecji, Francji, Włoch, Rumunii i Hiszpanii. Ćwiczenia koncentrowały się na scenariuszach dotyczących poszukiwania ofiar uwięzionych pod gruzami, jednak obejmowały także reakcję na atak terrorystyczny z użyciem broni ABC na lotnisku, transgraniczną akcję ratowniczą w następstwie silnej burzy, która spowodowała duży wybuch gazu i utratę łączności, pożar lasu, akcję ratowania ofiar katastrofy lotniczej na obszarach górskich, zawalenie budynku mieszkalnego oraz wybuch z wyciekiem amoniaku. „W ramach przeprowadzonych testów potwierdziliśmy, że wybrane nowe technologie są bliższe wykorzystania w warunkach operacyjnych, z kolei inne wciąż wymagają dopracowania, miniaturyzacji, zwiększania wytrzymałości oraz dalszych testów”, zauważa Ntanos.
Wprowadzanie rozwiązania na rynek
Kolejne działania realizowane w ramach projektu zakładają współpracę zarówno z podmiotami publicznymi, jak i prywatnymi w celu uzyskania dalszych funduszy i nawiązania partnerstw. „Mamy na celu dalsze udoskonalanie platformy i powiązanych z nią technologii, dzięki czemu wyjdą poza etap prototypów i staną się produktami gotowymi do wprowadzenia na rynek”, mówi Ntanos.
Słowa kluczowe
Search and Rescue, katastrofa, trzęsienie ziemi, ratownicy, system, rozwiązania, reagowanie kryzysowe, reagowanie
