Co nauka mówi o naszych ulubionych filmach świątecznych?
Okres świąteczny to idealna pora na wspólne wieczory spędzane przed telewizorem lub ekranem przy ulubionych klasykach, takich jak „To wspaniałe życie” czy komediach – od zawsze jednym z ulubionych wyborów jest „Kevin sam w domu”. Choć mało kto chce się do tego przyznać, wielu z nas lubi także typowe świąteczne filmy ostatnich lat, takie jak „Listy do M”. Mało co kojarzy się z Bożym Narodzeniem tak mocno, jak świąteczne filmy. Carolina Alvarado, adiunktka California State University w Chico, podzieliła się pięcioma powodami, które sprawiają, że takie filmy wprawiają nas w doskonały nastrój.
Brama do krainy czarów
Przede wszystkim tego rodzaju produkcje są dla nas formą eskapizmu. „Te pełne nadziei, optymistyczne historie są tworzone w taki sposób, by wywołać w nas pozytywne uczucia. Charakterystyczne elementy fabularne dla tego gatunku to między innymi to, że dobrzy goście zawsze wygrywają, członkowie rodzin się ze sobą godzą, zawsze jest wystarczająco dużo pieniędzy na prezenty, a bohaterowie odkrywają, że potrafią cieszyć się prostym życiem. … Bohaterowie zawsze »żyją długo i szczęśliwie«, dzięki czemu jako widzowie możemy przez chwilę poczuć, że świat nie jest tak naprawdę tak strasznym miejscem”. Oglądani takich filmów powoduje uwalnianie hormonu dobrego samopoczucia – dopaminy. Po drugie, dzięki tym produkcjom przenosimy się do innych miejsc i czasów. „Możemy nie zdawać sobie z tego sprawy, ale siadając przed telewizorem odbywamy mentalną podróż, która pozwala nam wrócić do beztroskiego dzieciństwa lub prostszych, bardziej radosnych okresów w naszym życiu. … Nie chodzi o samą fabułę, ale także o to, co dla nas symbolizuje. … Pod wieloma względami oglądanie świątecznych filmów, wracanie do przeszłości i wspominanie dobrych czasów może przynieść nam cenne korzyści emocjonalne. Faktem jest, że nostalgiczne wspomnienia nie tylko wzmacniają nasze poczucie własnej wartości, ale także pomagają nam zapomnieć na chwilę o poczuciu samotności”. Po trzecie, świąteczne filmy są sposobem na wzmacnianie kontaktów i odbudowę nici komunikacji. „Wspólne oglądanie filmów z bliskimi to nie tylko sposób na przyjemne spędzanie wolnego czasu, ale także sposób na zbliżenie się i zbudowanie płaszczyzny porozumienia. Badania pokazują, że wspólne oglądanie wzmacnia więzi społeczne, zachęca do komunikacji, zwiększa poziom empatii i pomaga tworzyć nowe tradycje.
Magiczna przejażdżka saniami do radosnego zakończenia
Po czwarte, fabuły tych produkcji są zawsze niezwykle przewidywalne – ale to nie znaczy, że to coś złego. Lubimy je i chcemy oglądać szczęśliwe zakończenia. „To jasne i oczywiste, mamy świadomość, że prawdziwy świat tak nie działa. Grudzień ma jednak w sobie coś takiego, co powoduje, że odczuwamy głęboką słabość do oklepanych historii, które pokazują nam piękno romantycznej miłości, życia rodzinnego i ludzkiej dobroci. … W tym czasie chcemy oglądać podnoszące na duchu i przewidywalne historie, które sprawiają, że czujemy komfort i sprawczość. Psychologowie i badacze wyjaśniają, że nasze mózgi łatwiej przetwarzają znane rzeczy i przewidywalne wzorce. Tym sposobem filmy, których zakończenia możemy przewidzieć od pierwszej sekundy, zapewniają nam tymczasowe poczucie kontroli i optymizmu. Znamy ich założenia, wiemy jak się potoczą i o czym będą opowiadać, a dodatkowo spodziewamy się szczęśliwego zakończenia – to pozwala nam na moment opuścić gardę, zagłębić się w oglądaniu i po prostu cieszyć się chwilą”. Ostatnim czynnikiem jest to, że chcemy identyfikować się z postaciami. „Identyfikując się z postacią na ekranie, możemy odkrywać części naszej własnej tożsamości w bezpiecznej przestrzeni. … Gdy bohaterowie podążają własną drogą, pokonują swoje lęki i osiągają swoje cele, jako widzowie możemy również odkryć, jak radzić sobie z naszym bagażem emocjonalnym. Dodatkowym istotnym faktem jest to, że pozytywne filmy podnoszą nas na duchu w trudnych czasach”.
Słowa kluczowe
Boże Narodzenie, święta, film, okres świąteczny