Nierówność płci a gospodarka Afryki Subsaharyjskiej
Wskaźniki przemocy domowej oraz względnego ryzyka przedwczesnej śmierci są wyższe wśród kobiet w Afryce Subsaharyjskiej w porównaniu z dowolnym innym regionem. Czynniki gospodarcze panujące w tym regionie, które mogą prowadzić do dyskryminacji, nie zostały jednak dobrze zbadane. „Punktem wyjścia dla prac w ramach projektu AfricanWomen była próba lepszego zrozumienia statusu kobiet w gospodarstwach domowych i społeczeństwie Afryki Subsaharyjskiej nie tylko w teraźniejszości, ale także w perspektywie historycznej”, wyjaśnia koordynatorka projektu Catherine Guirkinger(odnośnik otworzy się w nowym oknie) z Uniwersytetu w Namurze(odnośnik otworzy się w nowym oknie) w Belgii. „Do tej pory przeprowadzono niewiele analiz ilościowych dotyczących wpływu polityki kolonialnej na względny dobrobyt kobiet i inne zagadnienia”.
Edukacja, płodność i spory dotyczące prawa rodzinnego
Zespół realizowanego dzięki wsparciu Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych(odnośnik otworzy się w nowym oknie) koncentrował się na dwóch kierunkach badań. Guirkinger i jej zespół przyjrzeli się zmianom dotyczącym dobrobytu kobiet w Demokratycznej Republice Konga w czasach kolonialnych i po odzyskaniu niepodległości, tworząc bazy danych obejmujące szeroki zakres danych archiwalnych. Badaczka przyjrzała się zagadnieniom dotyczącym edukacji i płodności oraz wyników spraw dotyczących prawa rodzinnego. Celem było lepsze zrozumienie kluczowych tendencji przekładających się na dobrobyt kobiet. „Nasze badania wskazują, że konkretne praktyki kolonialne, na przykład promowanie dzietności, które dotychczas umykały badaczom, w istotnym stopniu przekładały się na życia kobiet”, wyjaśnia badaczka. „Z pewnością będzie to przyczynkiem do dalszych badań w przyszłości”.
Badanie sposobu podejmowania decyzji w rodzinach
Guirkinger badała również alokację zasobów w rodzinach oraz wpływ nowych możliwości gospodarczych i strategii na ten obszar. We współpracy z Belgijską Agencją Rozwoju(odnośnik otworzy się w nowym oknie) badaczka analizowała wpływ interwencji mającej na celu ułatwienie kobietom dostępu do możliwości gospodarczych. „Badania zaowocowały fascynującymi wynikami, zwłaszcza w odniesieniu do niewidzialnych kosztów ponoszonych przez kobiety oraz tego, że interwencje muszą uwzględniać poligamię”, dodaje Guirkinger. Guirkinger zauważa, że literatura zazwyczaj opisuje poligamiczne gospodarstwa domowe jako nieefektywne ze względu na konkurencję między żonami. Wyniki badań przeprowadzonych przez Guirkinger pokazują, że rzeczywistość jest jednak nieco bardziej zniuansowana. Badaczka odkryła, że nieefektywność w poligamicznych gospodarstwach domowych wynika nie tyle z konkurencji, co raczej z faktu, że kobietom brakuje sprawczości. „Współpraca jest najbardziej efektywnym ekonomicznie rozwiązaniem”, zauważa. „Jednocześnie jeśli masz niewielki wpływ i nie masz nic do powiedzenia w gospodarstwie domowym, nie masz motywacji do utrzymywania współpracy”.
Walka z ubóstwem i dalsze badania
Guirkinger uważa, że przeprowadzone badania mogą przełożyć się na nowe strategie. Interwencje mające na celu walkę z ubóstwem zazwyczaj skierowane są tylko do jednej kobiety w gospodarstwie domowym, co w przypadku poligamii (stanowiącej częste zjawisko w Afryce Zachodniej) oznacza skupienie działań na jednej żonie. „Nasze badania sugerują, że interwencje byłyby bardziej skuteczne, gdyby były skierowane bezpośrednio do obu żon”, wyjaśnia. „To oznacza konieczność dokonania subtelnej, ale istotnej modyfikacji w projektowaniu strategii pomocy”. W ramach projektu rozważano również objęcie mężów działaniami skierowanymi do zamężnych kobiet. „Nasze wyniki wskazują, że wczesne włączenie mężczyzn do programów może zapobiec pewnym reakcjom”, dodaje Guirkinger. Badacze nadal prowadzą analizy dotyczące Kongo. Guirkinger nawiązała niedawno współpracę z demografami w celu odzyskania danych z jedynego w kraju spisu powszechnego przeprowadzonego w latach 80. XX wieku. „Nowe badania, zainspirowane pracą w Beninie, dotyczą znaczenia kościołów ewangelickich w niektórych częściach Afryki, przyciągających w szczególności kobiety”, zauważa badaczka. „Zgromadzone przez nas dane sugerują, że kobiety mogą nawracać się w celu emancypacji ekonomicznej, aby uciec od tradycyjnego porządku społecznego”.
